مقالات پزشکی و سلامت / تبیان نوشت: گردش خون ضعیف در پاها در برخی موارد موقتی است؛ اما گاهی نیز میتواند تبدیل به مشکلی مزمن شود یا ریشه در یک بیماری داشته باشد.
ضعف در گردش خون پاها به این معنی است که خون به سختی میتواند از رگها و عروق پاهایتان عبور کند. خیلی وقتها این مسئله ناشی از علتهای ژنتیکی است اما احتمال یک عارضهی اکتسابی هم وجود دارد.
گردش خون ضعیف در پاها عارضهای است که در آن خون، جریان مناسبی در رگها و عروق پاها ندارد. این مسئله میتواند مشکلاتی ایجاد کند و حتی خطرناک شود.
دلایل ضعف در گردش خون پاها
دلایل زیادی برای ضعف در گردش خون پاها وجود دارد که شایعترین آنها موارد زیرند:
ژنتیک: وراثت، متداولترین عامل ضعف در گردش خون پاهاست. نقص در ساختار سیستم گردش خون میتواند مشکل ایجاد کند.
بارداری: تغییرات هورمونی طی بارداری سبب گشادشدن رگها شده و مشکلاتی در گردش خون ایجاد میکند.
اضافه وزن یا یکجانشینی: این عوامل باعث میشوند خون به سختی بتواند در پاها گردش کرده و عبور کند.
رفع مشکل گردش خون ضعیف پاها بستگی به علت این عارضه دارد. به طورکلی توصیه میشود مدت زمان طولانی در یک وضعیت بدنی نمانید، به طور منظم ورزش کنید و فعالیت بدنی داشته باشید و لباس و کفش راحت بپوشید
افزایش سن: رگهای خونی پیر میشوند و گردش خون را سخت میکنند.
استفاده از داروهای ضدبارداری: این داروها سبب تغییراتی در هورمونها میشوند که گاهی بر گردش خون اثر میگذارند.
وضعیت بدنی: طولانیمدت نشستن یا ایستادن، یا پاها را روی هم انداختن وضعیتهایی هستند که جلوی گردش مناسب خون در پاها را میگیرند.
تصلب شرایین: در این عارضه، پلاکهای چربی در رگهای خونی جمع میشوند و جلوی گردش خون نرمال را میگیرند.
دیگر بیماریهای مزمن: دیابت درمان نشده و فشارخون کنترل نشده نیز باعث مشکلاتی در گردش خون میشود.
مصرف تنباکو
استرس
علائم گردش خون ضعیف در پاها
ضعف در گردش خون پاها علائم گوناگونی ایجاد میکند. برخی از این علامتها واضحاند، مثلا تورم پاها. اما دیگر علامتها معمولا به چشم نمیآیند، مثلا تغییراتی در پوست و ناخن.
تورم: تورم علامت گردش خون ضعیف در پاهاست. وقتی دیوارهی رگها ضعیف میشود، تجمع خون باعث انبساط این رگها میشود که رگهای عنکبوتی را ایجاد میکنند. ریسک این عارضه در حد متوسط است که به خودی خود خطرناک نیست اما میتواند منجر به مشکلاتی جدیتر شود.
رگهای عنکبوتی: رگهای عنکبوتی، رگهای ریز و گشادی هستند که زیر پوست دیده میشوند. این رگها معمولا شبیه تارهای عنکبوت یا شاخههای درخت به چشم میآیند و تقریبا همیشه قرمزند و برآمده نیستند و به نظر میرسد حجمی هم ندارند. رگهای عنکبوتی شبیه رگهای واریسی به نظر میرسند اما ریزترند. رگهای عنکبوتی در اثر گردش خون ضعیف در پاها ایجاد میشوند.
گزگز و گرفتگی: احساس گزگز در پاها بیانگر گردش خون ضعیف است. اگر علاوه بر گزگز، گرفتگی هم دارید به این معنی است که مشکل ممکن است جدیتر باشد. این احتمال وجود دارد که در اثر تجمع چربی، جلوی گردش خون نرمال گرفته شده و این عوارض ایجاد میشود.
تغییراتی در ناخنهای پا: گردش خون ضعیف در پاها میتواند تغییراتی در رنگ و حجم ناخنهای پا نیز ایجاد کند. اگر ناخنهایتان ضخیمتر شدهاند و رنگشان به کبودی یا آبی میزند ممکن است ناشی از اکسیژنرسانی ناکافی در اثر گردش خون ضعیف باشد. این علامت میتواند در بیماریهای تنفسی یا قلبی نیز رخ دهد.
تغییراتی در رنگ پوست: وقتی رنگ پوست پاها تغییر میکند، این احتمال وجود دارد که ناشی از گردش خون ضعیف در این ناحیه باشد. در نتیجه پاها به سفیدی یا کبودی میزنند. همچنین لکههای قهوهای ممکن است روی پاها ظاهر شود که میتواند علامت پیشرفت مشکل باشد.
خستگی و کُندی در انجام کارها: خستگی و احساس سنگینی در پاها که انگار حرکاتتان را کُند میکند میتواند علامت گردش خون ضعیف در پاها باشد. اگر اغلب احساس میکنید نمیتوانید با چابکی حرکت کنید و اگر هم این کار را بکنید خیلی زود و راحت خسته میشوید، میتواند ناشی از این مسئله باشد که مواد مغذی به درستی به پاهایتان نمیرسند و دلیل آن گردش خون نامناسب است.
تغییرات دمای بدن: وقتی خون گردش مناسبی در بدن ندارد، معمولا باعث احساس ناگهانی سرما یا گرما در پاها میشود. زیرا جریان خون در بدن نرمال نیست و زمان بیشتری میخواهد تا به پاهایتان برسد و برگردد. در نتیجه دمای بدن مدام تغییر میکند.
خشکی و زبری پوست: شاید به نظر نرسد اما گردش خون ضعیف در پاها منجر به تغییراتی در بافت پوست پاها میشود. پوست ممکن است زبرتر و کشیدهتر شده و پوسته پوسته شود. البته همیشه هم این اتفاق نشانهی مشکل در گردش خون نیست اما به هر حال این احتمال وجود دارد.
دیر خوب شدن زخم: اگر گردش خون در بدن ضعیف باشد، سلولهای سفید خون با سرعت کافی به پاها نمیرسند و این بر مکانیسمهای ایمنی بدن اثر میگذارد. در نتیجه، زخمها ممکن است دیرتر خوب و ترمیم شوند. در واقع، گاهی زخمهایی روی پا ظاهر میشوند که ممکن است خیلی دیر خوب شوند و دلیل آن میتواند گردش خون نامناسب در پاها باشد.
لنگیدن: گاهی لنگیدن و شَل زدن هنگام راه رفتن که دلیلی نمیتوانید برایش پیدا کنید میتواند علامت تصلب شرایین باشد. تصلب شرایین عارضهای است که در آن، عروق به دلیل تجمع چربی مسدود میشوند. یکی از از اثرات تصلب شرایین، گردش خون ضعیف در پاهاست. کسی که این عارضه را دارد اغلب بعد از چند قدم راه رفتن پا درد میگیرد.
دیگر علائم ممکن: دو علامت دیگر گردش خون ضعیف در پاها میتواند مو درنیامدن در این قسمت و ترک خوردن پاشنهها باشد. این نشانهها را نمیتوان بهعنوان یک علامت مستقیم درمان کرد، اما به هر صورت نشان میدهند که ممکن است مشکلی در گردش خون وجود داشته باشد.
درمان گردش خون ضعیف در پاها چیست؟
واضح است که رفع مشکل گردش خون ضعیف پاها بستگی به علت این عارضه دارد. به طورکلی توصیه میشود مدت زمان طولانی در یک وضعیت بدنی نمانید، به طور منظم ورزش کنید و فعالیت بدنی داشته باشید و لباس و کفش راحت بپوشید.
اگر مشکل گردش خونتان مدام تکرار میشود، بهترین کار این است که به پزشک مراجعه کنید. شاید فقط لازم باشد تغییراتی در رژیم غذایی و کلا سبک زندگیتان ایجاد نمایید. در برخی موارد، استفاده از جوراب واریس و عادتهایی مانند بالا گذاشتن پاها در شب به مدت چند دقیقه توصیه میشود.
اگر مشکلتان جدیتر باشد یا بیماری خاصی داشته باشید، پزشک راهکارهای درمانی را به شما توصیه خواهد کرد. درمانهای گوناگونی بسته به شرایط هر فرد و شدت عارضهاش وجود دارد.
با عادتهای سالم از ضعف گردش خون پاها پیشگیری کنید
گردش خون نامناسب در پاها چیزی نیست که آن را نادیده بگیرید. اگر اغلب علائم این عارضه را دارید یا علائم شدید هستند، بهترین کار این است که با پزشک مشورت کرده و درمان مناسب را در پیش بگیرید.
داشتن یک سبک زندگی سالم بهترین راه برای پیشگیری از ضعف گردش خون در پاهاست. خوردن غذاهای سالم، ورزش منظم، خوب خوابیدن و کاهش استرس، اساس یک بدن سالم است.