امام هشتم / امامان معصوم(ع) چشمه های جوشان معرفت و گنجینه های حکمت الهی هستند که چون چراغی پرفروغ و خاموش نشدنی فراسوی علم را با پرتو افشانی خود روشن می کنند. آنان با اندیشه ها و افکار منوّر خود، تاریکی های جهل را از بین برده و در هر زمان امید حق ستیزان را نومید می ساختند. امام هشتم علی بن موسی الرضا(ع) همانند دیگر امامان معصوم(ع) دارای تمام کمالات و فضایل انسانی در مرتبه اعلی است که بعد از شهادت پدر بزرگوارش امامت و رهبری شیعیان را به عهده گرفت و به رغم مشکلات حاد جامعه مسلمین، در...

در سیره ی فرهنگی امام رضا (ع) پرورش شاگردان شایسته و مورد اعتماد از اهمیت خاصی برخوردار است. آن حضرت با جذب و شکوفائی استعدادهای درخشان و قابل اعتماد، برای خدمات فرهنگی در عرصه ی تبلیغ و تدریس و نشر معارف الهی گامهای اساسی برداشته است. در اینجا با تنی چند از آن درس آموختگان مکتب رضوی (ع) آشنا میشویم: ۱- ابراهیم بن عباس صولیاین عالم و شاعر برجسته ی شیعی در نزد امام هشتم ع از مقامات عالیه برخوردار بود. او در عین حالی که در دربار مامون به کار اشتغال داشت اما در حقیقت یکی از عوامل کارساز...

امام علی بن موسی الرضا علیه السّلام با گفتار و کردار ارزنده خویش به دو شیوه مستقیم و غیر مستقیم، به یاران و شیعیان خود درس شجاعت، ایثارگری و ظلم ستیزی داده اند. واکاوی و معرفی اینبعد از شخصیت آن امام همام که کمتر به آن توجه شده است می تواند در تقویت روحیۀ حق طلبی و ورود شیعیان و دوستداران عالم آل محمد علیه السّلام به میدان امر به معروف و نهی ازمنکر مؤثر باشد.درآمد«الأئمّة علیهم السّلام کلّهم نور واحد» عبارتی مشهور در ادبیات دینی و گفتمان جاری شیعیان است.[۱] براین اساس، همه امامان معصوم دارا و حائز همه...

حیات سیاسی امام رضا / علی بن موسی الرضا علیه السلام، امام هشتم شیعیان روز یازدهم ذیقعده سال ۱۴۸ ق. در مدینه دیده به جهان گشود و در صفر سال ۲۰۳ ق. در ۵۵ سالگی به وسیله مأمون (هفتمین خلیفه عباسی) در سنابادِ نوقان (که امروز یکی از محل های شهر مشهد است) مسموم شد و به شهادت رسید. مرقد منوّر این امام همام در مشهد مقدّس مزار عاشقان و دلدادگان اهل بیت علیهم السلام است. دوران امامت آن حضرت ۲۰ سال (۱۸۳ – ۲۰۳ ق.) بود؛ حدود ۱۰ سال از امامت آن حضرت در عصر خلافت هارون الرشید (پنجمین...

ولایتعهدی امام رضا(ع) از نقاط حساس تاریخ شیعه به حساب می آید. محور اصلی این مقاله چگونگی تعامل امام رضا(ع ) با حکومت جور (به خصوص در جریان ولایتعهدی) است. مبارزه و مخالفت با حکام جور بر اساس اصول ثابت تعالیم شـیعه و نیز با توجه به مقتضیات زمانی و مکانی، می تواند شکل های گوناگونی داشـته باشـد و ایـن درست همان چیزی است که در سیره اهل بیت تجلی یافته است. مسئله ای که بر مبنای این تعالیم برای ما روشن شده این است که با وجود شـکل هـای گوناگون مبارزه با حکومت و حکام جور، هیچگاه توقف مبارزه...

شناسایی اندیشه و سیره سیاسی هر فرد، علاوه بر آنکه نمایانگر باورها و نقش آفرینی آنها در تعیین رفتار سیاسی است، نشانگر درک درست وی از ساختار سیاسی جامعه نیز هست. که امام رضا درک درست از جامعه داشتند و با هوشیاری، آگاهی از فضای جامعه و حکومت، تصمیم گیری منطقی و درست به دور از قدرت طلبی، و مناظره و ارایه نظرات در اوج اخلاق مداری توانستند فضای سیاسی زمان را به نفع خود تغییر دهند.شناسایی اندیشه و سیره سیاسی هر فرد، علاوه بر آنکه نمایانگر باورها و نقش آفرینی آنها در تعیین رفتار سیاسی است، نشانگر درک درست...

واکاوی سبک زندگی سیاسی امام رضا (ع) و بررسی مسائل حکومتی عصر ایشان، نقشۀ راهی برای شناخت و به کارگیری شیوۀ رفتاری معصومین (علیهم السلام) با حاکمان نامشروع است. از دیدگاه روایات ائمه (علیهم السلام) و گزارشات تاریخی، روند تحولات سیاسی و فرهنگی جامعه در دوران امامت آن حضرت، زمینۀ بیداری افکار عمومی و توجه به حقانیت اهل بیت (علیهم السلام) را فراهم می کند. امام رضا (ع) با تأسی به قرآن و عترت، در تحقق کامل این روشن گری می کوشد و برای رسیدن به مقصود، در موقعیت های گوناگون، تعامل و مدارای سیاسی را جزء ضروری سیرۀ رفتاری...

امام رضا (ع) در روز یازدهم ذوالقعده سال ۱۴۸ ق به دنیا آمد. کنیه ایشان ابو الحسن و القابی چون رضا، صابر، رَضیّ و وَفیّ را دارا بودند. دوران امامت ۲۰ ساله امام رضا (ع) مصادف با خلافت هارون، امین و مأمون بود. هارون الرشید بعد از ستمهای که دربارۀ موسی بن جعفر (ع) روا داشته بود، دیگر صلاح ندید چنین شیوه ای را دربارۀ فرزندش علی بن موسی (ع) به کار بندد؛ شاید قدرت فوق العاده وی و نظارت دقیقی که بر احوال امام رضا (ع) داشت، [۱] با کسب آگاهی از مشغول بودن امام به نشر احکام الهی...

نظیر شبهه ای که در مسئله صلح امام حسن علیه السلام هست در اینجا هم هست با این که ظاهر امر این است که اینها دو عمل متناقض و متضاد است، زیرا امام حسن خلافت را رها کرد و به تعبیر تاریخ – یا به تعبیر خود امام – «تسلیم امر» کرد یعنی کار را واگذاشت و رفت، و در اینجا قضیّه برعکس است؛ قضیّه، واگذاری نیست، تحویل گرفتن است به حسب ظاهر. ممکن است به نظر اشکال برسد که پس ائمّه چکار بکنند؟ وقتی که کار را واگذار می کنند مورد ایراد قرار می گیرند. وقتی هم که دیگران...

نگرشی بر تاریخ در کتابهای تاریخی چنین می خوانیم که مامون نخست پیشنهاد خلافت به امام کرد (۱) ، ولی امام شدیدا از پذیرفتن آن خودداری نمود. مدتها مامون می کوشید که امام را به پذیرش این مقام قانع گرداند، ولی موفق نمی شد. می گویند این کوششها به مدت دو ماه در «مرو» ادامه یافت که امام همچنان از پذیرفتن پیشنهاد وی امتناع می ورزید. (۲) مامون به امام می گفت: «. . . ای فرزند رسول خدا، من به فضیلت، علم، زهد، پارسایی و خدا پرستیت پی بردم و دیدم که تو از من به خلافت سزاوارتری. ....