امام هشتم شیعیان حضرت علی بن موسی الرضا (ع) روز یازدهم ذیقعده سال ۱۴۸ هـ. ق در مدینه دیده به جهان گشود.(۱) دوران امامت آن حضرت ۲۰ سال بود که با سه تن از حکمرانان مستبدّ عباسی، یعنی هارون (ده سال)، امین (پنج سال) و مأمون (پنج) سال معاصر بود. امام رضا در آخر ماه صفر سال ۲۰۳ هـ. ق در سن ۵۵ سالگی توسط مأمون مسموم شد و در سناباد نوقان که امروزه یکی از محلات مشهد مقدس محسوب می شود به شهادت رسید و در محل مرقد فعلی به خاک سپرده شد. (۲) آن بزرگوار همانند دیگر امامان...

مقالات مذهبی / حکمرانان از نظر برخی فرقه هانکته مهمی در اینجاست که باید حتما خاطرنشان کنیم. برخی از فرقه های اسلامی معتقدند که اطاعت از حکام واجب است و بهیچوجه نمی توان با آنان از در مخالفت درآمد و یا بر ضدشان قیام کرد. دیگر فرق نمی کند که ماهیت حاکم چه باشد، حتی اگر مرتکب بزرگترین گناهان شود و یا هتک مقدسات کند. معنای این عقیده آن است که حاکم هر چند بیگناهان را که از اولاد رسول خدا هم باشند بکشد، باز اطاعتش واجب و تمرد از وی حرام است. این مساله جزء معتقدات برخی از فرقه...

مقالات مذهبی / جامی از شربت «سَویق»۱ می نوشد و ذکرگویان، راه می افتد. سیمایش مصمم است و گام هایش استوار. آرام و مطمئن قدم برمی دارد. به محلّ ملاقات می رسد. درب قصر گشوده می شود. ستونی از نور به درون می دود و دسته ای روشنایی، گوشه و کنار قصر را فتح می کند. همهمه گنگی مجلس را فرا می گیرد. چشم ها به چهارچوب در دوخته می شوند. خلیفه از جایش بلند می شود؛ دست هایش را روی سینه اش گذاشته است؛ به سوی در ورودی قصر قدم برمی دارد. همین طور محمد بن جعفر۲ و فرزندان...

مقالات مذهبی / اهداف مأمون از تشکیل مناظراتپس از تحمیل ولایت عهدی توسط مأمون بر امام رضا علیه السلام در خراسان، جلسات گسترده بحث و مناظره به دستور مأمون تشکیل گردید و از اکابر دانشمندان و علماء زمان، اعم از مسلمان و غیر مسلمان برای حضور در این جلسات دعوت می شد. بدون شک پوشش ظاهری این مناظرات اثبات و تبیین مقام والای امام هشتم علیه السلام در رشته های علوم مختلف و معارف قرآنی بود؛ اما اینکه هدف و یا اهداف پشت پرده مأمون از این کار چه بوده، احتمالات و اقوالی بیان شده است که برخی از آنها...

مقالات مذهبی / امام رضا عليه السلام و دفاع عقلاني از دين / تکیه بر اصول مشترک بین ادیان / تأکید بر اعتقادات طرف مناظره؛ مبنای استدلال منطقی / تحمل نظر مخالف؛ روش امام رضا علیه السلام در مناظرات / امام رضا علیه السلام، پیشرو در آزاداندیشی اسلام بعد از رحلت پیامبر به سرعت رو به گسترش نهاد؛ آن چنان که در مدت کوتاهى سراسر دنیاى متمدن آن عصر را فرا گرفت. از سوی دیگر طبیعت علم دوستى اسلام سبب شد کتب علمى دیگران، از یونان گرفته تا مصر و از هند تا ایران و روم، ترجمه شود.  ترجمه آثار...

مقالات مذهبی / این پژوهش درباره نـقش امام رضا علیه السلام در حفظ انـسجام اسـلامی در عصر عبّاسی است. این دوره از تاریخ خلافت عبّاسی به دلیل مشکلات به وجود آمده در زمان هارون و سپس درگیری های سیاسی بین امین و مأمون و جنگ میان آن دو و همچنین نارضایتی عنصر عرب از مأمون به دلیل بها دادن بـه عنصر ایرانی بسیارمهم است. در این میان امام رضا علیه السلام نقش و تأثیر بسزایی در وحدت امت اسلامی داشت. امام رضا علیه السلام با تعالیم دینی به شیعیان و غیر شیعیان باعث شد تا خلافت عبّاسی و از آن...

مقالات فرهنگی / مدیریت فرهنگی اسلامی به معنای تربیت انسان ها بر اساس آرمان های قرآن و اهل بیت (ع) است. در بینش شیعه، ضرورت و اهمیت مدیریت را باید در اصل استوار امامت جستجو کرد. در عصر امام رضا (ع) به ویژه باتوجه به جریان ولایتعهدی فرصتی فراهم آمدتا ایشان با مدیریت فرهنگی، جان تازه ای به کالبد نیمه جان شیعه بخشیده و اسلام ناب محمدی را احیا کنند. بر این اساس، نوشته حاضر با روش توصیفی تحلیلی با رویکرد روایی تاریخی به بررسی نقش وتاثیر مدیریت فرهنگی امام رضا (ع) بر جامعه شیعه پرداخته و نتایج را در...

مقالات مذهبی /اندیشه مهدویت : این پژوهش بر تحلیل محتوایی روایات صادره از امام رضا تکیه دارد و تلاش می کند با توجه به شرایط عصر صدور، آثار آموزه های مهدوی بر شیعیان را معلوم کند؛ از این رو با تعیین محورهای مورد توجه در سخنان امام رضا، همراه با ارائه نمونه ای از آن و تأمل در نسبت این سخنان با شرایط مخاطبان به حکمت و جهت طرح هر یک از آموزه ها دست یابد. این نوشتار، روشن گر این سخن است که تعلیم آموزه های مهدوی در این برهه از تاریخ افزون بر ارائه معارف مهدوی و آخرالزمانی،...

مقالات مذهبی / روش شناسی تفسیری یکی از مهم ترین علوم در حوزه قرآن پژوهی است که می تواند به شیوه های مختلف فهم و تفسیر قرآن را از آن استخراج نمود. میزان آشنایی مفسر با متن و مولف نیز ارتباط مستقیم با این فهم دارد. این ویژگی در حضرات معصومین (علیهم السلام) به سبب قرابت ایشان با متن قرآن و عالم وحی، مطالعه روایات تفسیری را از دو بعد دارای اهمیت مضاعف می کند. اول از حیث القای محتوا و دوم به جهت الگوگیری از شیوه تفسیری آنها. کلام و پاسخهای امام رضا (ع)، با قرآن و برگرفته از...

مقالات مذهبی / پژوهش حاضر تحت عنوان « مدیریت و نقش امام رضا (ع) در تحکیم ولایت مداری ایرانیان» به بررسی نقش حضرت ثامن الحجج (ع) در امر ولایت مداری می پردازد. چرا که آشنایی با سیره بزرگان به منظور الگو گیری از مشیء آن فرزانگان، چراغ راهی است برای رهروان مسیر هدایت. یکی از بخش های حیات پر برکت امام هشتم (ع) چگونگی مدیریت آن حضرت بر فضای نامناسب حکومت آن زمان که عمدتا به زمان مامون عباسی منتهی گردیده، میباشد. با توجه به اینکه امام رضا (ع) در پذیرش ولیعهدی مخیر نبوده و نمی توانست این مقام را...