در آستانه فرا رسیدن ایام حج و اعزام حجاج ایرانی، یک اپیدمیولوژیست توصیه‌هایی را در زمینه مراقبت از حجاج و غربالگری آنها در زمان اعزام، اقامت در حج و بازگشت‌شان به کشور در شرایطی که همچنان همه‌گیری کرونا وجود دارد و در عین حال خطر انتقال آبله میمونی نیز هست، مطرح کرد.
دکتر حمید سوری در گفت‌وگو با ایسنا، در آستانه اعزام زائران به حج و باتوجه به امکان انتقال ویروس کرونا یا سیار ویروس‌هایی مانند آبله میمونی، گفت: باید توجه کرد که معمولا میانگین سنی حجاجی که به حج مشرف می‌شوند، بالاتر از میانگین سنی کل جامعه است و در نتیجه آسیب‌پذیرتر هستند. در عین حال متاسفانه افراد بالای ۵۰ تا ۵۵ ساله ما هم عمدتا دچار یک بیماری زمینه‌ای یا مزمن مانند پرفشاری خون، دیابت، بیماری قلبی و … هستند. در نتیجه باید تصورمان این باشد که داریم جمعیتی را برای حج اعزام می‌کنیم که عمدتا جزو افراد پرخطر هستند و شانس شدت ابتلا به کرونا در آنها بیش از سایر گروه‌ها است.
الگوی اپیدمی کرونا در همه کشورها یکسان نیست
خطر اختلاط واریانت‌های مختلف
وی افزود: نکته دوم این است که الگوی اپیدمی کرونا الزاما در همه کشورهای دنیا یکسان نیست. بر این اساس وقتی ویروسی در جایی اپیدمی است، سازگاری مردم آن جامعه با آن ویروس بهتر و بیشتر از مردمی است که از بیرون وارد می‌شوند. در نتیجه آسیب‌پذیری را در افرادی که با آن مواجه نبودند، افزایش می‌دهد. سومین نکته هم این است که حجاجی که به حج مشرف می‌شوند، با واریانت‌های مختلفی از کرونا که از نقاط مختلف و کشورهای مختلف دنیا می‌آیند، مواجهند و در نتیجه باز هم احتمال ابتلا و شدت ابتلا به کرونا در حجاج بالا می‌رود.
حجاج پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند
سوری تاکید کرد: توصیه ما این است که حجاج شرایط را عادی نپندارند. رعایت پروتکل‌های بهداشتی به ویژه استفاده از ماسک، شست‌شوی دست‌ها، فاصله‌گذاری تا جای ممکن و … را حتما رعایت کنند. البته درست است که هوا گرم است و شاید مقداری حجاج به دلیل رعایت پروتکل‌ها به تنگنا بیفتند، اما آن طرف موضوع جان افراد است.
وی با بیان اینکه افرادی هم که علیه کرونا واکسینه شدند قطعا باید تست PCR معتبر داشته باشند، گفت: این اتفاق باعث می‌شود که شانس ابتلا کاهش یابد.
لزوم همراهی تیم‌های مراقبتی بهداشتی با حجاج
سوری درباره اقدامات بهداشتی لازمی که باید از سوی مسئولان بهداشتی و درمانی و مسئولان حج انجام شود، گفت: اولا باید آموزش‌های لازم به حجاح داده شود. در عین حال باید تیم‌های مراقبتی به خصوص اپیدمیولوژیست‌هایی که می‌توانند کنترل کنند، همراه حجاج باشند. بنابراین لازم است که چه در زمان خروج حجاج از کشور، چه در مدت اقامت‌شان در حج و چه در بازگشت، حتما مراقبت‌های لازم انجام شود.
لزوم غربالگری حجاج در زمان بازگشت به کشور
وی گفت: در زمان بازگشت هم حجاج حتما باید تست شوند، باید بیماری‌یابی فعال انجام شود و علائم و نشانه‌های بیماری در آنها جست‌وجو شود، امکانات لازم برای قرنطینه فراهم شود که اگر نیاز به قرنطینه بود حتما بیماران در قرنطینه باشند. بنابراین غربالگری حجاج در بازگشت باید به صورت جدی انجام شود و باید طوری برنامه‌ریزی شود که بهانه نیاوریم که به دلیل ازدحام در بازگشت نمی‌شد کاری کرد و … باید مراقبت‌ها بسیار سنجیده باشد.
خطر کرونا
سوری با بیان اینکه افرادی که بعد از بازگشت در مواجهه به حجاج قرار می‌گیرند نیز باید احتیاط کنند، گفت: در غیر این صورت ممکن است دچار یک خیزش مجدد از اپیدمی کرونا با واریانت‌های مختلف در کشور باشیم که این واریانت‌های مختلف ممکن است الگویی از ژنتیک ویروس ایجاد کنند که کاملا با ژنوم‌های عادی ویروس متفاوت باشد و طبیعتا جامعه هم از این موضوع متضرر می‌شود.
تفاوت‌های غربالگری و قرنطینه “کرونا” با “آبله میمونی”
این اپیدمیولوژیست گفت: باید توجه کرد که تفاوت آبله میمونی با کرونا این است که در کرونا حتی در دوره نهفتگی بیماری هم احتمال انتقال بیماری و ابتلای افراد دیگر هم وجود دارد، اما در آبله میمونی خوشبختانه به این صورت نیست و تا زمانیکه بیمار علائمی مانند تب و سردرد و راش‌های پوستی ندارد، قابلیت انتقال بیماری را هم ندارد. بنابراین در زمان بیماریابی و غربالگری حجاج بر علیه آبله میمونی فقط توجه به علائم و نشانه‌ها کافی است و اگر کسی علائم مشکوک داشت، باید در قرنطینه باشد، تست از آنها گرفته شود و در صورت منفی شدن تست از قرنطینه خارج شوند. معمولا دو تا چهار هفته بعد از شروع راش‌های پوستی ممکن است فرد مبتلا به آبله میمونی قابلیت انتقال بیماری را داشته باشد.
سوری گفت: شرایط درباره کووید ۱۹ متفاوت است. در حال حاضر عمده‌ترین ابزار ما در برابر کرونا تست‌های PCR است. بنابراین کسانیکه وارد کشور می‌شوند، اگر تست PCR منفی و معتبر داشته باشند که حداکثر ۴۸ ساعت از آن گذشته است، مشکلی ندارند. اما افرادی که یا علائمی مانند سردرد، اختلال گوارشی و … دارند یا تستی دارند که بیش از ۴۸ ساعت از اعتبارش گذشته یا اصلا تست ندارند، وارد کشور شوند، باید در قرنطینه باشند و از آنها تست گرفته شود؛ اگر تست‌شان مثبت بود باید در روند کنترل بیماری رود، اما اگر منفی بود با ارائه یکسری آموزش‌ها می‌توانند وارد جامعه شوند. آموزش‌هایی مانند اینکه تا چند روز رعایت پروتکل‌ها را بیش از حد معمول داشته باشند و اگر علائمی دیدند به مراکز درمانی مراجعه کنند. قرنطینه کووید ۱۹ هم بین چهار تا ۱۰ روز است.
وی تاکید کرد: البته با توجه به منفی کاذبی که در تست PCR وجود دارد، قطعا حجاج بعد از بازگشت تا یک هفته الی ۱۰ روز پروتکل‌ها را بیش از پیش رعایت کنند. هرکس که از سفری می‌آید که احتمال تجمع و تنوع واریانت‌ها در آن بوده است، قطعا شانس ابتلا و انتقال بیماری در او بیشتر است و باید رعایت کند. قطعا نمی‌توان خطر را به صفر رساند، اما می‌توان با اقداماتی آن را به حداقل ممکن رساند تا جامعه مصون بماند و حداقل مشکل را داشته باشیم.