دانشمندان در کشور ایرلند با همکاری دانشگاههای چین، ماده ای شبیه به اسفنج ساخته اند که قادر به جذب ماده سمی «بنزِن» از هوای آلوده است.
به گزارش نیوزویک، بنزن یک ترکیب شیمیایی ارگانیک با فرمول مولکولی C۶H۶ است که با نام «سیکلوهگزاترین» هم شناخته می شود و یک ماده سرطانزا است که ریسک ابتلا به سرطان و سایر بیماریها را افزایش می دهد.
بنزن یکی از اجزای طبیعی نفت خام است که در ترکیب بنزین هم وجود دارد و منشاء رایحه ای است که در پمپ بنزین به مشام می رسد. بنزن به عنوان یک ماده شیمیایی صنعتی به کار می رود که به علت سمی بودن کاربردهای مصرفی محدودی دارد.
اکنون پژوهشگران دانشگاه «لیمریک» (Limerick) در ایرلند ماده جدیدی ساخته اند که قادر است بنزن را از هوا جذب و خارج سازد.
به گفته پژوهشگران، این ماده قادر است حتی مقادیر ناچیز و اندک بنزن را از هوا بگیرد و مساله مهم اینکه نسبت به مواد موجود کنونی برای انجام این کار انرژی کمتری مصرف می کند.
محققان باور دارند که این ماده اسفنج-مانند متخلخل (پرمنفذ) می تواند انقلابی در زمینه تلاش برای تامین هوای پاکیزه ایجاد کرده و تاثیر قابل ملاحظه ای در نبرد با تغییرات آب و هوایی داشته باشد.
پروفسور «مایکل زاووروتکو» مسئول تحقیقات در بنیاد علوم و مهندسی کریستال دانشگاه لیمریک ایرلند و همکارانش با همکاری دکتر «شیانگ-جینگ کونگ» و همکاران از چند دانشگاه چین، این ماده جدید را ساخته و یافته های تحقیقات خود را در نشریه معتبر «نیچر متریالز» منتشر کرده اند.
ترکیبات ارگانیک فرّار (VOCs) از جمله بنزن نوعی از آلاینده های سمی هستند که موجب مشکلات شدید محیط زیستی و سلامتی می شوند. ایجاد فناوری هایی برای زدودن بنزن از هوا و انجام این کار با مصرف کم انرژی چالشی بوده که تا کنون بر آن غلبه نشده است.
زاووروتکو می گوید: خانواده ای از مواد پرمنفذ مانند اسفنج برای گرفتن بخار بنزن از هوای آلوده، تولید شده اند. این مواد تحت شرایط گرمای ملایم قابل احیا (تولید مجدد) هستند که این امر موجب می شود این مواد گزینه مناسبی برای تصفیه هوا و پاکسازی محیط زیستی باشند.
این ماده جدید چنان حساسیت بالایی دارد که قادر است حتی ماده سمی بنزن را در مقادیر کم یک واحد در ۱۰۰هزار جذب کند.
تحقیقات قبلی آزمایشگاه زاووروتکو منجر به تولید موادی برای گرفتن (جذب) کربن و برداشت آب (water harvesting) شده بود. مواد تولید شده برای برداشت آب ویژگی های مناسبی برای گرفتن و آزاد کردن آب از اتمسفر (جوّ زمین) دارد و هم اکنون در سامانه های رطوبت زدایی به کار می رود.
مواد تولیدی جدید می تواند زمینه را برای ایجاد یک رویکرد کلی تازه در زمینه جذب و خارج ساختن مواد شیمیایی سمی از هوا فراهم سازد.