اخبار فناوری / مراسم حج ۲۰۲۳ در حالی از فردا (دوشنبه ۵ تیرماه) آغاز می‌شود که گفته شده خدمات متعددی برای نخستین‌بار به زائران شرکت‌کننده ارائه می‌شود.
به گزارش ایسنا، عربستان سعودی خدمات متعددی را برای نخستین‌بار برای زائران شرکت‌کننده در حج ۲۰۲۳ معرفی کرده است تا به آن‌ها کمک کند مناسک حج را با سهولت و آسایش انجام دهند، خدماتی همگام با تحولات اخیر جهان همچون هوش مصنوعی که زندگی را تسهیل می‌کند.
موردانتظارترین اعلامیه برای مسلمانان سراسر جهان در این فصل، لغو محدودیت‌هایی بود که از سه سال پیش برای مهار گسترش همه‌گیری کووید-۱۹ اعمال شد. دکتر توفیق الربیعه ـ وزیر حج و عمره عربستان ـ در اطلاعیه‌ای پیش‌تر اعلام کرده بود که حج امسال بدون قید و شرط و محدودیت خواهد بود و عربستان سعودی از زائران حج امسال به همان تعدادِ قبل از همه‌گیری کووید استقبال خواهد کرد.
پس از لغو محدودیت‌ها، عربستان سعودی اعلام کرد که پذیرای بیش از ۲ میلیون زائر حج از ۱۶۰ کشور جهان است. تعداد عمره‌گزاران امسال نسبت به سال ۱۴۴۰ هجری قمری ۳۰ درصد افزایش داشته است.
علاوه‌بر این، امسال عربستان به کاروان‌های حج از سراسر جهان اجازه داد تا با هر شرکت مجاز مورد نظر خود برای ارائه خدمات زیارتی در عربستان سعودی قرارداد ببندند.
هزینه بیمه زائران حج امسال ۷۳ درصد کاهش داشته و قیمت بیمه زائران حج از ۱۰۹ ریال به ۲۹ ریال و بیمه عمره از ۲۳۵ ریال به ۸۸ ریال معادل ۶۳ درصد کاهش یافته است.
موسم حج امسال ۱۴۴۴ هجری قمری (۲۰۲۳) شاهد تحول بزرگی از نظر گسترش خدمات است و برخی از این خدمات برای نخستین‌بار در این فصل اعلام شد. اعلام این خدمات از جمله پرداخت آسان پکیج‌های سفر حج، کمک زیادی به تسهیل سفر زیارتی کرد.
وزارت حج و عمره در دی‌ماه اعلام کرد که زائران داخلی می‌توانند به جای پرداخت یک‌باره کل وجه مانند سال‌های گذشته، هزینه‌های حج را در سه قسط پرداخت کنند.
ابتکار طرح «راه مکه»، یکی از پروژه‌های وزارت کشور عربستان است که با هدف ارائه خدمات باکیفیت در حج انجام می‌شود و به زائران کمک می‌کند مراحل سفر خود را از کشورهای مبدأ به‌راحتی انجام دهند، این پروژه اکنون به کشورهایی مانند ترکیه و ساحل عاج گسترش یافته است. این ابتکار که در سال ۲۰۱۹ برای نخستین‌بار راه‌اندازی شد، اکنون در هفت کشور از جمله پاکستان، مالزی، اندونزی، مراکش و بنگلادش علاوه‌بر ترکیه و ساحل عاج فعال است.
اداره کل امور حرمین شریفین در راستای خدمت‌رسانی به زائران و رفع تمام نیازهای آن‌ها، سامانه خدمات حج امسال را با بزرگترین کادر خدماتی در طول تاریخِ برگزاری این مراسم مذهبی، ارائه کرده است. مجموع نیروی به‌کار گرفته‌شده در حرمین شریفین به ۱۴ هزار کارمند مرد و زن کاملاً واجد شرایط رسیده است.
عربستان سعودی امسال آموزش کادرهای حج را متوقف نکرد، اما برنامه آموزشی را گسترش داد تا برای نخستین‌بار، داوطلبان خارجی در کشورشان را شامل شود و یک دوره آموزشی برای واجد شرایط شدن این افراد پیش از شروع موسم حج برگزار کرد.
مقدمات پذیرایی از زائران در این فصل نه تنها شامل فناوری و آموزش بود، بلکه راه‌هایی را برای حفظ شعائر و مقدسات مذهبی و همچنین حمایت از حقوق زائران که توسط قانون تضمین شده بود در بر می‌گرفت. بر این اساس، «شیخ سعود بن عبدالله المجاب» ـ دادستان کل و رئیس شورای مدعی‌العموم ـ، دادسرای حج و عمره را در کنار مسجد جامع مکه افتتاح کرد.
«المجاب» بر اهمیت بسته شدن فوری پرونده‌های ارجاع‌شده به دادستانی حج و عمره با در نظر گرفتن حقوق افراد به سبب ختم سریع پرونده‌ها تاکید کرد. علاوه‌بر این، او بر لزوم فعال‌سازی اقداماتی برای تشویق رفتارهایی که بر آرامش حج یا عمره تأثیر منفی نمی‌گذارد و به امنیت ملی یا حرمت اماکن مقدس لطمه نمی‌زند، مطابق با قانون تأکید کرد.
او با تاکید بر حرمت زائران حج و عمره خاطرنشان کرد: «سوءاستفاده از شعائر دینی یا اماکن متبرکه از جمله جرایمی است که مستلزم اعمال شدیدترین مجازات‌ها از سوی دادستانی برای متهمان است.»
عوامل محیطی نیز شاهد تحولات جدیدی در خدمات حج امسال بود. مرکز ملی انطباق با محیط زیست آمادگی کادر ملی و فناوری‌های پیشرفته را تایید کرد که کیفیت هوا، خاک و آب را برای زائران مکه، اماکن مقدس، مدینه، فرودگاه‌ها و بزرگراه‌ها تضمین می‌کند.
این مرکز تایید کرد که ۱۳۵۰ بازدید در این فصل از تمام اماکن مرتبط با حج به منظور اطمینان از کیفیت هوا، حفاظت و پایش منابع آب و حفظ خاک از آلودگی انجام خواهد شد.
همچنین برای نخستین‌بار در حج ۲۰۲۳، سطح صدا برای حفظ و اطمینان از محیطی آرام و راحت برای زائران در ایام حج، پایش و کنترل می‌شود.
زائران از حج امسال چندین گزینه برای حمل و نقل خواهند داشت که باعث تسهیل حرکت آن‌ها در اماکن مقدس می‌شود. اداره کل حمل و نقل حج هزار اسکوتر برقی را در اختیار زائران حج قرار داده تا تردد آن‌ها در اماکن مقدس را تسهیل کند.
همچنین برای حفظ ایمنی زائران مسیر خاصی برای اسکوترهای الکترونیکی اختصاص داده شده است و آن‌ها را از سایر وسایل نقلیه و عابران پیاده جدا می‌کند. این پیست شامل دو خط رفت و برگشت به طول دو کیلومتر است که از ایستگاه “کادانا” شروع و به تونل “محبس الجن” ختم می‌شود که به ایستگاه “باب علی” در مسجد جامع منتهی می‌شود.
علاوه بر این برای نخستین بار، اتوبوس‌های برقی خودران برای خدمت به زائران در این فصل راه‌اندازی شده که هدف آن ارائه فناوری‌های مدرن و نوآورانه برای حمل و نقل پایدار و سازگار با محیط زیست است.
اتوبوس‌های خودران از هوش مصنوعی، دوربین‌ها و حسگرهای اطراف استفاده می‌کنند تا بدون دخالت انسان در مسیری از پیش تعریف‌شده کار کنند. آن‌ها اطلاعات را در حین حرکت جمع‌آوری می‌کنند و آن‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کنند تا تصمیمات لازم را بگیرند. هر اتوبوس دارای ۱۱ صندلی است و با هر بار شارژ ۶ ساعت کار می‌کند و می‌تواند با سرعت ۳۰ کیلومتر در ساعت حرکت کند.
عربستان سعودی همچنین توجه زیادی به ارائه اطلاعات به زائران از ملیت‌های مختلف که به زبان‌های مختلف صحبت می‌کنند، دارد. از این رو، ریاست کل امور حرمین شریفین از آغاز به کار ۱۸۵ برنامه و طرحی که در موسم حج امسال در حرمین شریفین مکه و مدینه ارائه شد، خبر داده است.
هدف از این برنامه‌ها سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی، دیجیتالی کردن برنامه‌ها و استفاده از برنامه‌های الکترونیکی در زمینه‌های مختلف برای خدمت‌رسانی به زائران و گفت‌وگو با آن‌ها به زبان‌های خارجی برای تسهیل مناسک حج برای آنهاست.
ریاست کل امور حرمین شریفین امسال برای نخستین بار در تاریخ خود ۲۰ نمایشگاه مختلف و متنوع را برای غنی‌سازی تجربه حج مردم تدارک دید که برخی از آن‌ها در داخل مسجد جامع و برخی دیگر نمایشگاه‌های سیار در حال گردش در اماکن مقدس هستند. برخی دیگر از این نمایشگاه‌ها در مکه و جده برگزار می‌شود. این نمایشگاه با هدف ایجاد فرصتی برای بازدید حداکثری بازدیدکنندگان و زائران از تاریخ و مراحل توسعه حرمین شریفین برگزار می‌شود.