اخبار فناوری / یک روزنامهنگار خوشذوق اهل آذربایجان با استفاده از توصیفات متون تاریخی و هوش مصنوعی تصاویر پادشاهان صفویه را شبیهسازی کرده که مورد توجه کاربران شبکههای اجتماعی قرار گرفته است.
دوره صفوی یکی از مهمترین دورانهای تاریخی ایران بهشمار میآید، زیرا با گذشت حدود ۹۰۰ سال پس از سقوط شاهنشاهی ساسانی؛ یک پادشاهی متمرکز ایرانی توانست بر سراسر ایران آن روزگار فرمانروایی نماید. این دوره یکی از سه مرحله دوران طلایی اسلام و دوره اوج تمدن اسلامی است و یکی از امپراتوریهای باروت بهشمار میرود.این پادشاهی توسط شاه اسماعیل یکم بنیانگذاری شد و در نهایت با سقوط شاه سلطان حسین در اصفهان در سال ۱۷۲۲ میلادی فروپاشید. البته احترام صفویان در میان مردم حتی پس از سلطان حسین نیز پابرجا ماند و حکمرانان بعدی ایران با انتساب خود به نوادگان صفوی مشروعیتسازی میکردند. آخرین پادشاه صفوی، شاه اسماعیل سوم (نوهٔ دختری سلطان حسین) بود که در ۱۷۵۰ میلادی توسط ابوالفتحخان بختیاری، کریمخانزند و علیمردانخان بختیاری در اصفهان به شاهی برگزیده شد و تا ۱۷۷۳ میلادی شاه صوری ایران محسوب میشد و از احترام برخوردار بود. برهمین اساس کریمخانزند خود را «وکیل» وی مینامید.صفویان، آیین شیعه را مذهب رسمی ایران قرار دادند. روش فرمانروایی صفوی تمرکزگرا و نیروی مطلقه (در دست شاه) بود. پس از ساختن پادشاهی صفویه، ایران اهمیتی بیشتر پیدا کرده و از ثبات و یکپارچگی برخوردار گردیده و در زمینهٔ جهانی نامآور شد.در این دوره روابط ایران و کشورهای اروپایی به دلیل دشمنی امپراتوری عثمانی با صفویان و نیز جریانهای بازرگانی، (به ویژه داد و ستد ابریشم از ایران) گسترش فراوانی یافت. در دوره صفوی (به ویژه نیمه نخست آن)، جنگهای بسیاری میان ایران با امپراتوری عثمانی در غرب و با ازبکها در شرق کشور رخ داد که علت این جنگها جریانهای زمینی و دینی بود. ایران در دوره صفوی در زمینه مسائل نظامی، فقه شیعه و هنر (معماری، خوشنویسی، و نقاشی) پیشرفت شایانی نمود.
عباس دوم هفتمین شاه دودمان صفویان بود که از ۱۶۴۲ تا ۱۶۶۶ حکومت کرد. او بزرگترین پسر صفی و همسرش آنا است که مادرش چرکس بود. او تاجوتخت را در نه سالگی به ارث برد و برای حکومت مجبور شد با تکیه بر نایبالسلطنهای به رهبری وزیر اعظم سابق پدرش، ساروتقی اعتمادالدوله حکومت را اداره کند. در ۱۶۴۵، او در پانزده سالگی توانست ساروتقی را از قدرت برکنار کند و پس از پاکسازی نظام دیوانسالاری، بر دربار خود اقتدار کرده و پادشاهی مطلقه خود را آغاز کرد.
شاه اسماعیل یکم پایهگذار دودمان صفویان بود که از ۱۵۰۱ تا ۱۵۲۴ میلادی بهعنوان شاهنشاه بر ایران حکومت کرد. سلطنت او را اغلب سرآغاز تاریخ مدرن ایران و نیز یکی از امپراتوریهای باروت میدانند.
شاه سلیمان یکم که پیش از این با نام شاه صفی دوم تاجگذاری کرد، هشتمین پادشاه صفویان بود. او فرزند ارشد شاه عباس دوم بود که به مدت ۲۸ سال سلطنت کرد. شاه سلیمان با آن که در اداره مملکت چندان موفق نبود اما به ساخت و ساز علاقه بسیاری داشت و در دوران حکومتش روابط با کشورهای دیگر گسترش بیشتری یافت.
شاه صفی یکم ششمین پادشاه دودمان صفویان ایران است که از ۱۰۰۷ تا ۱۰۲۱ خورشیدی، (۱۶۲۹ تا ۱۶۴۲ میلادی یا ۱۰۳۸ تا ۱۰۵۲ هجری قمری) به مدت ۱۴ سال پادشاهی کرد. او جانشین پدربزرگش شاه عباس یکم شد. صفی که به هنگام تولد سام میرزا نامیده شد، پسر محمدباقر صفی میرزا، پسر بزرگ شاه عباس است که به دستور وی به قتل رسیده بود. او از اولین شاهزادگان صفوی بود که انحصاراً در حرمسرای سلطنتی پرورش یافته بود و تا آن زمان هیچ مسئولیت سیاسی به عهده نداشت و بر خلاف اجدادش، عهدهدار حاکمیت هیچ ولایتی نیز نبود. صفی کلاً پادشاه خشنی بود و در اوایل سلطنتش، بهخاطر ترس از دست دادن حکومت، بسیاری از اطرافیان خود، از جمله شاهزادگان صفوی و بزرگان گرجیتبار و بسیاری دیگر را به قتل رساند. در زمان این پادشاه، سرداران بزرگ دوران شاه عباس مانند امامقلی خان، زینلخان شاملو، داوود خان گرجی و علیمردان خان یا به قتل رسیدند یا از کار برکنار شدند.
شاه محمد خدابندهٔ صفوی یا محمد میرزا (۹۸۵ تا ۹۹۶ ه.ق) فرزند تقریباً نابینای شاه تهماسب بود که از کشتار خانوادگی شاه اسماعیل دوم به دلیل نابینایی جان سالم به در برد و پس از کشته شدن شاه اسماعیل دوم از سوی امرای قزلباش به حکومت برگزیده شد. وی پیش از رسیدن به سلطنت حاکم فارس بود. وی به علت نابینایی نتوانست با اقتداری مانند پدرش تهماسب یا فرزندش شاه عباس حکومت کند و در دورهٔ کوتاه حکومت وی عثمانیان از اوضاع نابسامانی که پس از مرگ شاه اسماعیل دوم ایجاد شده بود استفاده کرده و تبریز را اشغال کردند. او بهدلیل نابینایی مجبور بود که قزلباشها را ساکت نگاه دارد؛ بههمیندلیل پولهای خزانه را به قزلباشها میداد؛ بنابراین، پس از مدتی خزانه خالی شد.
شاه تهماسب یکم یا با نگارش کهنتر شاه طهماسب یکم پسر ارشد شاه اسماعیل یکم و دومین پادشاه از دودمان صفویان بود. او پس از مرگ پدر با آشوب داخلی و حمله ازبکان و عثمانیان مواجه شد که با تدبیر و شجاعت و تا حدی بهرهمندی از بخت و اقبال از پس این مشکلات برآمد و دورهای طولانی از صلح و ثبات را برای ایران به ارمغان آورد. وی فردی معتقد به مذهب شیعه دوازدهامامی بود. شاه تهماسب یکم حدود ۵۴ سال بر ایران حکومت کرد که در بین تمام پادشاهان پس از اسلام در ایران بیشترین زمان حکمرانی بودهاست
شاه اسماعیل دوم سومین پادشاه ایران صفوی بود. او از سال ۱۵۷۶ میلادی (۹۸۳ ه. ق) تا سال ۱۵۷۷ میلادی (۹۸۴ ه. ق) به مدت یک سال و نیم بر ایران حکمرانی کرد. از دیدگاه مورخان، شاه تهماسب یکم پدر وی به دلایل مختلف همچون نگرانی از دست دادن تاج و تخت و جنگ طلبیهای فرزندش علیه امپراتوری عثمانی، به منظور دور کردن پسرش از دربار، او را به حاکمیت هرات منصوب کرد اما خودسری و ناسازگاری اسماعیل با حاکم هرات، دستور جهت جمعآوری سپاه از طوایف و برنامهریزی برای لشکرکشی به عثمانی با توجه به پیمان آماسیه، بیشتر شدن محبوبیت اسماعیل میرزا پس از پیروزیهای مختلف بر عثمانیها نزد مردم به خصوص سپاه قزلباش، حسادت یا نگرانی شاه تهماسب از ترس گرفتن منصب پادشاهی توسط اسماعیل میرزا و به ستوه آمدن شاه از ولنگاری و عیاشیهای شاهزاده اسماعیل باعث شد شاه تهماسب یکم، اسماعیل میرزا را حدود بیست سال در زندان حبس کند.
شاه عباس اول (۲۷ ژانویه ۱۵۷۱ – ۱۹ ژانویه ۱۶۲۹) معروف به شاه عباس بزرگ، پنجمین پادشاه از دودمان صفویان بود. وی که فرزند و جانشین شاه محمد خدابنده بود، از سال ۹۹۶ ه.ق تا زمان درگذشتش، به مدت بیش از ۴۱ سال خورشیدی بر ایران حکومت کرد.
شاه سلطان حسین، یا شاه حسین یکم، نهمین پادشاه سلسله صفویان بود. او فرزند و جانشین شاه سلیمان یکم بود و به مدت ۲۹ سال سلطنت کرد، سرانجام حکومتش با قیام افغانها بهرهبری محمود افغان و سقوط اصفهان در سال ۱۱۰۱ خورشیدی به پایان رسید.
منبع : دلگرم