اخبار پزشکی و سلامت/ افزایش وزن طبیعی است و مایه شرمساری نیست به خصوص که ما هنوز در حال گذر از تاریکی همه گیر کووید ۱۹ هستیم که زندگی شغلی و شخصی ما را تغییر داده است. اغلب اوقات، تعویض غذای سالم یا اضافه کردن فعالیت بدنی بیشتر به برنامه روزانه، شما را به وزن «طبیعی» برمی‌گرداند. اگر وزن اضافه کرده‌اید و به سختی می‌توانید علت آن را بیابید، به پنج دلیلی که در ادامه ارائه شده، توجه کنید.
۱. مشکلات هورمونی
اگر شما یک خانم هستید و با افزایش وزن غیرقابل توجیه مواجه هستید، یکی از اولین چیز‌هایی که باید بررسی کنید هورمون‌هایتان هستند. هورمون‌های شما بسیاری از فرآیند‌های مهم بدن از جمله متابولیسم را تنظیم می‌کنند؛ با این حال، مسائل هورمونی بسیار پیچیده است، بنابراین شما معمولا باید در این باره آزمایشی را انجام دهید تا واقعا بفهمید که چه اتفاقی در حال رخ دادن است. به گفته آلیسا ویتی، متخصص تغذیه عملکردی، کارشناس سلامت هورمون و موسس شرکت مراقبت‌های بهداشتی هورمونی FLO، پنج هورمون کلیدی وجود دارند که می‌توانند بر وزن تاثیر بگذارند و وقتی هر یک از این‌ها به صورت جداگانه یا ترکیبی اتفاق بیفتد، می‌تواند باعث ذخیره چربی و افزایش وزن شود.
این پنج مشکل هورمونی عبارتند از:
مقاومت به انسولین: انسولین هورمونی است که قند خون شما را تنظیم می‌کند. مقاومت به انسولین زمانی است که بدن شما دیگر نمی‌تواند به درستی به انسولین پاسخ دهد.
تیروئید کم کار: تیروئید شما تنظیم کننده اصلی متابولیسم و سایر هورمون‌های کلیدی است. اگر هورمون تیروئید شما پایین باشد، می‌تواند متابولیسم شما را کند کند و در نتیجه وزن اضافه کنید.
تستوسترون پایین: تستوسترون معمولا فقط با مردان مرتبط است، اما زنان نیز آن را دارند و در وزن و متابولیسم نقش دارد.
استروژن بالا: استروژن یک هورمون مهم است، اما زمانی که سطح استروژن بیش از حد بالا باشد، می‌تواند منجر به مجموعه‌ای از علائم، از جمله افزایش وزن شود.
کورتیزول بالا: کورتیزول به عنوان هورمون استرس نیز شناخته می‌شود و زمانی که برای مدت طولانی بالا بماند می‌تواند منجر به افزایش وزن شود.
چندین بیماری که شامل هورمون‌ها می‌شود نیز می‌تواند مقصر افزایش وزن غیرمنتظره باشد.
هنگامی که شما یک بیماری تشخیص داده شده مانند PCOS، فیبروم، آندومتریوز، کیست تخمدان، PMS دارید به این معنی است که هورمون‌های بدن شما عملکرد مطلوبی ندارند. ممکن است استروژن اضافی داشته باشید، ممکن است کورتیزول یا کمبود انسولین بالا داشته باشید که همه این سناریو‌ها را ایجاد می‌کنند که به گفته متخصصان هم چرخه‌ی شما به‌طور کلی ناکارآمد می‌شود و هم وزن مشکل‌ساز می‌شود. وزن نشانه عدم تعادل هورمونی است و مراقبت واقعی از مسائل هورمونی بهترین راه برای حل اختلاف وزن است. نحوه تعادل هورمون‌ها به وضعیت شخصی و ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما بستگی دارد، اما به طور کلی، شامل تغییراتی در سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش می‌شود و برخی از پزشکان می‌توانند موارد دیگری مانند هورمون درمانی را برای شما تجویز کنند.
۲. استرس
اکنون که می‌دانید هورمون‌ها بخش مهمی از پازل افزایش وزن هستند، باید بدانید که استرس چگونه می‌تواند نقش داشته باشد. استرس بر هورمون‌ها ت‌ثیر می‌گذارد و همانطور که دیدیم می‌تواند بر وزن تاثیر بگذارد.
به گفته متخصصان، استرس مزمن با درجه پایین، به‌ویژه برای زنان عامل بزرگی است. مدیریت کار‌های خانگی، مدیریت کودکان، کار تمام وقت، مراقبت از والدین سالخورده، به خاطر سپردن جزئیات و مدیریت واکنش عاطفی خود به رویداد‌های استرس زا کنونی، آسیب زیادی بر آدرنال زنان می‌گذارد. غدد آدرنال شما هورمون‌هایی را تولید می‌کنند که به تنظیم متابولیسم، فشار خون و سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.
استرس و عاداتی که می‌تواند از استرس ناشی شود، بخشی از تصویر بزرگ‌تری هستند که همگی می‌توانند باعث افزایش وزن و التهاب شوند. حذف وعده‌های غذایی، تکیه بر قهوه، کمبود ریزمغذی‌ها به دلیل نخوردن وعده‌های غذایی غنی از مواد مغذی، ورزش بیش از حد، نداشتن خواب کافی، بیدار شدن در شب به طور منظم، کار در شیفت شب، قرار گرفتن در معرض استروژن‌های خارجی در نظافت معمولی و یا محصولات زیبایی، آفت‌کش‌ها و … همگی می‌توانند این هورمون‌ها را مختل کرده و یک محیط بیوشیمیایی ایجاد کنند که در آن التهاب و افزایش وزن رخ می‌دهد؛ بنابراین درک این موضوع مهم است، زیرا مدل قدیمی محدودیت کالری و افزایش ورزش مطلقا به همه این عوامل زمینه‌ای پاسخ نمی‌دهد.
۳. دارو‌ها
عامل رایج افزایش وزن غیرقابل توجیه دارو است. چه هر روز چیزی مصرف کنید و چه در کوتاه مدت، بسیاری از دارو‌ها افزایش وزن را به عنوان یک عارضه جانبی دارند. اگر با افزایش وزن مواجهید و مشکوک هستید که ممکن است به دلیل دارویی باشد که مصرف می‌کنید، با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا کاری برای کاهش عوارض جانبی مانند تنظیم دوز مصرفی یا تغییر داروی دیگری وجود دارد یا خیر. برخی از نمونه‌هایی از دارو‌هایی که می‌توانند باعث افزایش وزن شوند، دارو‌های ضد افسردگی، دارو‌های دیابت و دارو‌های فشار خون هستند.
۴. پیری
ممکن است پذیرفتن این حقیقت سخت باشد، اما افراد معمولا با افزایش سن مقداری وزن اضافه می‌کنند. این به این دلیل اتفاق می‌افتد که با افزایش سن، میزان متابولیسم پایه یا میزان کالری مورد نیاز بدن شروع به کاهش می‌کند و همچنین توده عضلانی نیز کاهش می‌یابد.
این بدان معناست که شما می‌توانید در ۵۰ سالگی مانند ۳۰ سالگی غذا بخورید و ورزش کنید، اما به همان اندازه عضله نداشته باشید یا نتوانید همان وزن را حفظ کنید. به منظور مبارزه با این موضوع، مهم است که مصرف غذا و روال تناسب اندام خود را مطابق با آن تنظیم کنید. به عنوان مثال تمرکز بر مصرف پروتئین کافی و تمرینات قدرتی می‌تواند برای حفظ توده عضلانی سالم با افزایش سن مفید باشد.
۵. کم خوابی
از دست دادن خواب باکیفیت یکی از دلایلی است که باعث افزایش وزن می‌شود. وقتی کم خواب هستید، احتمالا در وهله اول آنقدر انگیزه ندارید که سالم غذا بخورید، آشپزی یا ورزش کنید و هنگامی که به اندازه کافی نمی‌خوابید، به احتمال زیاد به غذا‌های ناسالم میل پیدا می‌کنید و بیشتر مصرف می‌کنید، زیرا احساس خستگی می‌کنید.
کمبود خواب می‌تواند هورمون‌های شما را از بین ببرد و منجر به مشکلاتی شود که در بالا ذکر شد و می‌تواند سیگنال‌های اشتهای شما را مختل کند که این امر دلیل تمایل به پرخوری در هنگام خستگی است.