مقدمه
رویای توسعه ماشینهایی که میتوانند شناخت انسان را تقلید کنند به قرنها قبل برمیگردد. در دهه ۱۸۹۰، نویسندگان داستانهای علمی تخیلی شروع به بررسی مفهوم رباتها و سایر ماشینهایی کردند که مانند انسان فکر و عمل میکنند.
از رباتهای آسیموف گرفته تا ترمیناتور شوارتزنگر، ایده ماشینهایی که میتوانند مانند انسانها فکر و عمل کنند، بیش از یک قرن است که تخیل ما را تسخیر کرده است. از آغاز قرن بیست و یکم، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین پیشرفتهای عظیمی داشتهاند و بخش مهمی از آینده ما خواهند بود. این باعث میشود هر دو رشته مسیرهای شغلی هیجان انگیزی را برای کسانی که در زمینه علوم کامپیوتر فعالیت دارند، ایجاد کند
هوش مصنوعی چیست؟
تاریخچه
هوش مصنوعی که در اواسط دهه ۱۹۵۰ به عنوان یک حوزه علمی معرفی شد، در سالهای اخیر به سرعت تکامل یافته و به ابزاری ارزشمند و ضروری برای سازماندهی فناوریهای دیجیتال و مدیریت عملیات تجاری تبدیل شده است. پیشرفتهای هوش مصنوعی مانند یادگیری ماشینی و یادگیری عمیق بسیار مفید هستند. در ادامه بیشتر به این مفهوم خواهیم پرداخت.
گسترش علومی مانند عصبشناسی و نظریهی اطلاعات و سایبرنتیک، دانشمندان را به تصور و تحقیق در مورد احتمال توسعهی یک مغز الکترونیکی ترغیب کرد. تورینگ، این پرسش را مطرح کرد : «آیا یک ماشین میتواند عملکردها و رفتارهای هوشمندانه داشته باشد؟» اولین مقالهی رسمی که در مورد این موضوع منتشر شد، اثر سال ۱۹۴۳ مککولا و پیتس بود که نورونهای مصنوعی را در نظر گرفتن نظریهی «کامل بودن» تورینگ تعریف نمودند .
حوزهی تحقیق پیرامون هوش مصنوعی، در سال ۱۹۵۶ و آزمایشگاهی در کالج دارتموث انجام شد. از پیشگامان و رهبران صنعت هوش مصنوعی عبارتند از: آلن نول، هربرت سیمون، جان مککارتی، ماروین مینسکی و آرتور. آنها از طریق دانشجویان خود برنامههایی را ایجاد کردند که رسانههای جهان، لقب «عجیب» را به آنها دادند.
هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی (AI) شاخهای از علوم کامپیوتر است که بر ایجاد رفتارهای کامپیوتری به شیوههای انسانی مانند تفکر منطقی، ادراک و عمل متمرکز است. هوش مصنوعی در حال حاضر به اشکال مختلف وجود دارد، از رباتهایی که کارهای تکراری را در کارخانهها انجام میدهند، تا رایانههایی که شطرنج بازی میکنند، تا دستیار دیجیتالی روی گوشی هوشمند شما. ابتکارات هوش مصنوعی به ماشینها و برنامههای نرمافزاری اجازه میدهد تا از الگوریتمهای از پیش تعیین شده برای حل مسائل، یادگیری، برنامه ریزی، شناسایی الگوها و واکنش متناسب استفاده کنند.
هوش مصنوعی علمی است که باعث میشود رایانهها مانند انسان رفتار کنند و بسیاری از ما فناوری پیشرفته هوش مصنوعی را در جیب خود حمل میکنیم. دستیارهای دیجیتال مانند سیری و الکسا از برنامه نویسی زبان طبیعی (NLP) برای گوش دادن به درخواستهای ما و پیروی از دستورالعملها بدون نیاز به دانستن هر نوع زبان رایانهای استفاده میکنند.
ما همچنین با هوش مصنوعی به روشهای کمتر آشکار تعامل داریم. ماشینی که شما رانندگی میکنید توسط رباتهایی ساخته شده است که از هوش مصنوعی برای انجام عملیات دقیق استفاده میکنند .
کارهایی مانند جستوجو، هشدار و پاسخگویی همگی نمونههایی از وظایفی هستند که هوش مصنوعی میتواند مانند انسانها انجام دهد. هوش مصنوعی به سادگی این کار را سریعتر انجام میدهد و بر اساس دسترسی به اطلاعات بیشتر تصمیم میگیرد. همانطور که هوش مصنوعی به طور فزایندهای با زندگی ما در هم آمیخته میشود، متخصصین کامپیوتر برای شناسایی مشکلاتی که میتوانند با برنامههای کاربردی هوش مصنوعی حل شوند مورد نیاز خواهند بود.
یادگیری ماشینی و یادگیری عمیق در هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی را میتوان به دو بخش یادگیری ماشینی و یادگیری عمیق تقسیم کرد. همانطور که از نام آن پیداست، یادگیری ماشینی (ML)، ماشینها را قادر میسازد تا با استفاده از دادههای ارائهشده برای پیشبینی دقیق، خودشان یاد بگیرند. با آموزش الگوریتمها، رایانهها میتوانند تصمیمگیری را یاد بگیرند. یادگیری ماشینی در واقع زیرمجموعهای از فناوری هوش مصنوعی و زیرمجموعهای از تحقق هوش مصنوعی است.
در ادامه، یادگیری عمیق (DL) زیرمجموعهای از یادگیری ماشینی و به عبارت ساده، تکامل بعدی یادگیری ماشین است. الگوریتم های DL تا حدودی از الگوهای پردازش اطلاعاتی که در مغز انسان یافت میشود الهام گرفته شدهاند. انسانها از مغز خود برای شناسایی الگوها و طبقه بندی قطعات مختلف اطلاعات استفاده میکنند و الگوریتمهای DL را میتوان برای انجام کارهای مشابه ماشینها آموزش داد.
به عنوان مثال، DL میتواند به طور خودکار ویژگیهایی را که برای طبقه بندی استفاده میشود با استفاده از مقادیر قابل توجهی دادههای آموزشی برای ارائه نتایج دقیق کشف کند، در حالی که ML نیاز دارد که این ویژگیها به صورت دستی ارائه شوند.
چرا مردم نگران هوش مصنوعی هستند؟
بسیاری از مردم در مورد فناوری هوش مصنوعی و آموزش بیش از حد به رباتها نگرانی دارند. دانشمند معروف استیون هاوکینگ در گذشته در مورد این فناوری صحبت کرد و گفت که اگرچه هوش مصنوعی که ما تاکنون ساختهایم بسیار مفید و موثر بوده است، اما نگران بود که اگر به رباتها بیش از حد آموزش دهیم، آنها میتوانند باهوشتر از انسانها شوند و به طور بالقوه مشکلاتی ایجاد کنند.
گروهی از مردم در مورد حریم خصوصی نیز ابراز نگرانی کردهاند. به عنوان مثال، منتقدان فکر میکنند که اگر هوش مصنوعی بیش از حد در مورد آنچه ما تمایل داریم به صورت آنلاین نگاه کنیم بیاموزد و ما را تشویق کند که زمان زیادی را روی دستگاههای الکترونیکی صرف کنیم، میتواند مشکل ساز شود. نگرانی دیگر در مورد هوش مصنوعی این است که اگر رباتها و رایانهها بسیار باهوش شوند، میتوانند کارهایی را بیاموزند که مردم معمولاً باید انجام دهند، که میتواند برخی از افراد را بیکار کند. افراد دیگر مخالف هستند و میگویند که این فناوری هرگز به اندازه افکار و اعمال انسان پیشرفته نخواهد بود، بنابراین خطری وجود ندارد که رباتها به روشی که برخی از منتقدان توصیف کرده اند، “تسلط خود را به دست گیرند”.
جمعبندی
در حال حاضر نرم افزارها با استفاده از ماشینی ساخته شده که توانایی تشخیص و توصیف اجسام درون تصویر و فهم حالات و احساسات از روی صورت را دارند. کمپانیهای بزرگی مثل گوگل و مایکروسافت نیز فعالیتهایی در رابطه با توسعه و گسترش پروژههایی مانند سیستم تشخیص اجسام درون تصویر نیز انجام دادهاند که هنوز آن را برای استفاده عموم منتشر نکردند.
هوش مصنوعی تکنولوژی شناخته شدهای است و حدود نیم قرن قدمت دارد. این تکنولوژی به طور قطع در آیندهی نزدیک گسترش بیشتری خواهد یافت و در بین ما خواهد ماند. در این میان، نگرانیهایی دربارهی گسترش و پیشرفت بدون قانون آن نیز وجود دارد که باید به آنها توجه کرد تا مشکلات زیادی را در دنیا به بار نیاورد. به این دلیل که برای هوشمندسازی حد و مرزی وجود ندارد و نگرانیها در رابطه با گسترش بیش از حد هوش مصنوعی بی مورد نیست.