مقالات اقتصادی / دی اکسید گوگرد از جمله جدیدترین عناصر آلاینده در هوای شهرهایی است که مازوت سوزی در صنایع آنها صورت می گیرد که اراک یکی از این شهرها و نیروگاه حرارتی شازند، یکی از آن صنایع است.
اراک به عنوان یک شهری صنعتی، انواع آلاینده ها را در هوای خود دارد و در طول سال های اخیر ذرات معلق و ریزگردها به عنوان اصلی ترین عوامل آلودگی هوا در این شهر مطرح بوده اند و در واقع گوش مردم به شنیدن اسامی این آلودگی ها عادت کرده است، اما در طول چند سال اخیر گوگرد نیز به دایره آلاینده ها در هوای اراک اضافه شده است که البته قطعا هنوز بسیاری از شهروندان اراکی با آسیب های آن آشنایی کامل ندارند.
استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه حرارتی شازند که به دلیل کمبود گاز، صورت می گیرد، در واقع باعث ورود حجم بسیاری گوگرد به هوای اراک می شود و همین امر باعث شده که هوای اراک در فصل سرد ۱۴۰۱، هر روز آلوده باشد و مردم این شهر نیز هوای ناسالم را به درون ریه های خود بکشند، اما این گوگرد در واقع چه مشکلاتی را برای سلامت مردم به همراه خواهد داشت.
کارشناس سلامت محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اراک در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه سوزانده شدن مازوت در واقع باعث تولید آلاینده ای به نام گوگرد می شود، اظهار کرد: ۸۰ درصد گوگرد موجود در هوا به دست انسان تولید می شود و ۸۵ درصد این رقم را نیز نیروگاه های برقی تولید می کنند.
نیروگاه شازند چقدر گوگرد تولید می کند؟
مهدی خدایاری با تاکید بر اینکه در حال حاضر ۸۵ درصد گوگرد موجود در هوای اراک توسط نیروگاه حرارتی شازند، تولید می شود، بیان کرد: باقی این گوگرد توسط خودروها، دیگر صنایع که دست به ذوب می زنند مانند کوره های آجرپزی و پالایشگاه ها و … تولید می شود، اما بخش قابل توجه آن توسط نیروگاه تولید می شود.
وی تصریح کرد: گوگرد موجود در مازوت مصرفی نیروگاه حرارتی شازند ظاهرا ۲.۵ تا ۳.۵ درصد است، البته در برخی از جلسات اعلام شد که ۵ درصد است و مقرر بود که به صورت دقیق درصد گوگرد مازوت مصرفی خود را معین کنند که تا امروز هنوز به صورت رسمی بیان نشده است.
شدت وجود دی اکسید گوگرد در هوای اراک به شدت بالاست
خدایاری با اشاره به اینکه رطوبت، دی اکسید گوگرد و ذرات معلق در کنار هم، اثرات سینرژیک و فزاینده ای دارند، افزود: مسلما زمانی که این سه عامل در کنار هم در هوا وجود داشته باشد، بیان اینکه کدام عامل آلایندگی بیشتری به همراه دارد بسیار سخت است و حتی دستگاه های پایش نیز عموما وجود ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون را بیشتر نشان می دهند، در حالی که شدت وجود دی اکسید گوگرد در هوای اراک به شدت بالا و فراتر از استاندارد است و زمانی که در کنار ذرات معلق و رطوبت قرار می گیرد، شدت آلودگی و آسیب آن چند برابر خواهد بود.
آلودگی گوگردی با بدن چه می کند؟
وی گفت: آلودگی ناشی از دی اکسید گوگرد، تنگ شدن راه های تنفسی، آسم، اسپاسم برونش ها، سرفه شدید، سوزش چشم و مجاری تنفسی، کاهش کارایی تنفسی، کم شدن عمق تنفسی، تشدید عوارض قلبی و عروقی و تنفسی، تاثیرات روانی و گوارشی را به همراه دارد، اما متاسفانه تاکنون مطالعات دقیقی در حوزه سلامت و تاثیر گوگرد بر آن صورت نگرفته است ولی تحقیقات جهانی نیز در این راستا وجود دارد و می توان به آن نتایج آن استناد کرد.
کارشناس سلامت محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اراک با بیان اینکه مشکل جدی در اراک این است که در کنار دی اکسید گوگرد، ذرات معلق نیز وجود دارد که تمامی عوارض مذکور را شدت می بخشد، گفت: مدت ماندگاری دی اکسید گوگرد در هوا دو تا چهار روز است و در اراک این آلاینده به صورت مداوم وجود دارد، به طوری که اگر به عنوان مثال، نیروگاه مازوت سوزی را متوقف کند، گوگرد حاصل از فعالیتش طی دو تا چهار روز پس از توقف فعالیت نیز در هوا وجود دارد چه رسد به این روزها که، نیروگاه هر لحظه درحال مازوت سوزی است و حتی اگر دستگاه های سنجنده وجود گوگرد را نشان ندهند، ولی همواره گوگرد در هوا وجود دارد و شهروندان آنرا استنشاق می کنند.
وی اضافه کرد: در وضعیتی که گوگرد در هوا وجود دارد و شرایط برای گروه های حساس ناسالم است، افراد مبتلا به آسم باید فعالیت خارج از منزل را کاهش دهند، اگر شرایط، ناسالم برای تمامی گروه های سنی باشد، در کنار مبتلایان به آسم، کودکان، مبتلایان به بیماری های ریوی و قلبی نیز باید از حضور در فضای باز خودداری کنند، زمانی که شرایط بسیار ناسالم باشد، این گروه ها به هیچ عنوان نباید از خانه خارج شوند و افراد عادی نیز باید فعالیت خود را کاهش دهند و اگر وضعیت خطرناک شوند، تمامی افراد نباید خانه خارج شوند.
کاهش حجم ریه نتیجه ورزش در هوای آلوده
خدایاری با اشاره به اینکه در شرایط کنونی که انواع آلاینده ها در هوا وجود دارد، نباید روشن کردن آتش و فعالیت عمرانی، خاک برداری، قیرکاری و … انجام شود، گفت: در این روزها به هیچ عنوان نباید ورزش های صبحگاهی انجام شود، متاسفانه شاهدیم که بسیاری از بانوان صبح ها که درگیر پدیده اینورژن هم هستیم، مشغول پیاده روی هستند که بسیار آسیب زننده است چراکه آلودگی رفته رفته حجم ریه را کاهش می دهد و متاسفانه در بسیاری از موارد جبران این آسیب ممکن نیست.
وی استفاده از ماسک مناسب در چنین شرایطی را توصیه کرد و گفت: درست است که آسیب دی اکسید گوگرد به بدن بسیار جدی است و حتی ماسک هم نمی تواند این آسیب را کاهش دهد، اما به هرحال استفاده از ماسک در این شرایط قدری آسیب های ناشی از تنفس گوگرد را کم می کند.
در این هوا چه بخوریم؟
خدایاری اضافه کرد: این روزها شهروندان حتما استفاده از میوه، سبزیجات، مغزها، شیر کم چرب بسیار لازم است، حتما باید آب فراوان مصرف شود و اگر علائمی مانند سردرد، سرگیجه و تنگی نفس در افراد وجود داشت، حتما به مراکز درمانی مراجعه کنند و کارگران که به واسطه شغل خود در سطح شهر تردد دارند، حتما از ماسک استفاده کنند. البته باید ترددها را به شدت کاهش داد، مصرف فست فود کمتر شده و از خرید اغذیه از دستفروشان و مواد غذایی که در فضای باز وجود دارد به شدت پرهیز کرد و پس از بازگشت به خانه ضمن شست و شوی دست و صورت حتما از آب و شیر استفاده شود.
به گزارش ایسنا، اراک تا امروز ۱۰۷ روز ناسالم را سپری کرده و مدارس نیز در طول سه هفته اخیر به دلیل شدت آلودگی هوا بیش از ۱۰ روز غیرحضوری بوده اند و با توجه به اینکه برنامه ریزی برای کاهش مصرف مازوت در نیروگاه حرارتی شازند وجود ندارد، قطعا این روند آلودگی ادامه خواهد داشت.