اخبار علمی و پژوهشی / دانشمندان کشف کرده‌اند که دی‌ان‌ای می‌تواند خود را به اشکال مختلفی تا کند تا قابلیت‌های جدیدی به دست بیاورد.
به گزارش ایسنا و به نقل از اس‌اف، دی‌ان‌ای قادر است عملکرد پروتئین‌ها را تقلید کند و به شکل‌های منحصر به فردی تا شود تا وظایف خاصی را انجام دهد.
یک مطالعه‌ی جدید نشان می‌دهد که وقتی دی‌ان‌ای به شکل ساختارهای سه بُعدی تا می‌شود، مولکول‌های آن می‌توانند نقش پروتئینی به نام پروتئین فلورسنت سبز(GFP) را ایفا کنند. این یافته‌ها نگاهی کاملا جدید به سازگاری دی‌ان‌ای و نقش آن در عملکرد انسان ارائه می‌دهد.
پروتئین فلورسنت سبز پروتئینی است که از عروس دریایی به دست می‌آید. دانشمندان اغلب از آن در آزمایشگاه‌ها به عنوان برچسبی برای ردیابی سلول‌های خاص استفاده می‌کنند. اگر دی‌ان‌ای بتواند عملکردی مشابه پروتئین فلورسنت سبز را شبیه‌سازی کند، دانشمندان ممکن است بتوانند از یک برچسب فلورسنت تماما ساخته شده از دی‌ان‌ای استفاده کنند که این می‌تواند به برچسب زدن قطعات خاصی از دی‌ان‌ای در مطالعات و کیت‌های تست تشخیصی کمک کند.
دکتر سمی جفری(Samie Jaffrey)، استاد داروشناسی گرینبرگ-استار و یکی از اعضای واحد تحقیقات پزشکی وایل کرنل، در بیانیه‌ای گفت: این یافته‌ها درک ما را از آنچه می‌توانیم با دی‌ان‌ای انجام دهیم تغییر می‌دهد.
شکل دی‌ان‌ای معمولا یک مارپیچ دو رشته‌ای است که از نظر ظاهری شبیه به یک نردبان پیچ خورده دیده می‌شود. این رشته به عنوان منبع اصلی اطلاعات ژنتیکی عمل می‌کند. سال گذشته، محققان یک دی‌ان‌ای تک‌رشته‌ای را کشف کردند که به شکلی تا می‌شود که به آن امکان شبیه‌سازی فعالیت پروتئین فلورسنت سبز را می‌دهد. مولکول دی‌ان‌ای که به دلیل رنگ سبزی که از خود منتشر می‌کند، «کاهو» نیز نامیده می‌شود، با اتصال به یک مولکول آلی کوچک دیگر کار می‌کند. اتصال به مولکول فلورسنت و باعث درخشندگی آن در تاریکی می‌شود. این ترکیب به تازگی به عنوان یک برچسب فلورسنت برای تشخیص سارس-کوو-۲ موفق عمل کرده است.
«کاهو» با ایجاد بسیاری از دی‌ان‌ای‌های تک رشته‌ای و غربالگری آنها برای فعالیت فلورسنتی کشف شد. با این حال، هنوز این ابهام وجود داشت که کاهو برای به دست آوردن این توانایی باید چه شکلی به خود بگیرد.
در این مطالعه‌ی جدید از روش‌های تصویربرداری ساختاری پیشرفته مانند میکروسکوپ الکترونی کرایو برای بررسی ساختار کاهو در سطح اتمی استفاده شد. محققان مشاهده کردند که کاهو به شکل یک بخش مرکزی با اتصال چهار طرفه دی‌ان‌ای در می‌آید. این شکل به دی‌ان‌ای اجازه می‌دهد تا مولکول آلی رنگ سبز را به دام بیاندازد.
آدریان فر-دآماره(Adrian Ferré-D’Amaré)، نویسنده ارشد این مطالعه که در موسسه ملی بهداشت کار می‌کند، می‌گوید: آنچه ما کشف کرده‌ایم این نیست که دی‌ان‌ای تلاش می‌کند مانند یک پروتئین باشد. این یک دی‌ان‌ای است که همان کاری را انجام می‌دهد که پروتئین فلورسنت سبز انجام می‌دهد.
به گفته نویسندگان، این یافته‌ها می‌تواند سرعت تست‌های تشخیصی سریع و سایر مطالعات علمی را که نیاز به برچسب فلورسنت مبتنی بر دی‌ان‌ای دارند، بهبود بخشد.
دکتر جافری توضیح می‌دهد: مطالعاتی مانند این برای ایجاد ابزارهای جدید مبتنی بر دی‌ان‌ای ضروری است.
این مطالعه در مجله «نیچر» منتشر شده است.