مقالات برجام / سه کشور اروپایی عضو برجام شامل فرانسه، آلمان و انگلیس با صدور بیانیه مشترکی مدعی شدند که ایران از فرصت دیپلماتیک حساس استفاده نکرده و در عوض به گسترش برنامه هستهای خود به نحوی فراتر از هرگونه توجیه غیرنظامی قابل قبول ادامه میدهد.
در این بیانیه ادعا شده است: ما دولتهای فرانسه، آلمان و انگلیس به همراه دیگر اعضای توافق هستهای و آمریکا از آوریل ۲۰۲۱ میلادی (فروردین ۱۴۰۰) با حُسن نیت با ایران برای احیا و اجرای کامل برجام مذاکره کرده ایم. اوایل اوت، پس از یک سال و نیم مذاکرات، هماهنگکننده برجام مجموعه نهایی متونی را به ایران ارائه کرد که امکان بازگشت به تعهدات برجامیاش را خواهد داد و همچنین زمینه بازگشت آمریکا به توافق را فراهم میکند.
بیانیه سه کشور اروپایی این ادعا را مطرح کرد: در این بسته نهایی، هماهنگکننده تغییرات بیشتری اعمال کرد که ما را به مرز انعطاف پذیری مان رساند. متاسفانه، ایران انتخاب کرده که از این فرصت حساس دیپلماتیک استفاده نکند و در عوض، به گسترش برنامه هسته ایاش به نحوی فراتر از توجیه غیرنظامی قابل قبول ادامه دهد.
در ادامه این بیانیه تروئیکای اروپایی ادعا شد: درحالی که به توافق نزدیک میشدیم، ایران موضوعات جداگانهای را مطرح کرد که با تعهدات بینالمللی الزام آور و قانونیاش با نام ان پی تی و توافق پادمانهای ان پی تی منعقد شده با آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارتباط داشت. این خواسته تازه، تردیدهای جدی در مورد نیات و تعهدات ایران به نتیجه موفقیت آمیز برجام ایجاد میکند. موضع ایران در تضاد با تعهدات الزام آور قانونیاش است و چشم انداز احیای برجام را به خطر میاندازد.
سه کشور یاد شده اروپایی در ادامه این بیانیه همچنین مدعی شدند: شورای حکام آژانس در ماه ژوئن با اکثریت قاطع، قطعنامهای را تصویب کرد که از ایران میخواهد برای پاسخ به پرسشهای حل نشده آژانس، اقدام فوری انجام دهد. سه ماه بعد ایران ابدا هیچ اقدامی انجام نداده، همانطور که در گزارش جدید مدیرکل آژانس تایید شده است. در عین حال، موضع ما، مشخص و ثابت است. ایران باید به طور کامل و بدون معطلی با حسن نیت با آژانس همکاری کند. بر عهده ایران است که پاسخهای معتبر به لحاظ فنی به پرسشهای آژانس در مورد محل اختفای همه مواد هستهای در قلمرو خود ارائه دهد. برجام به هیچ وجه نمیتواند برای رهایی ایران از تعهدات الزام آور قانونی که برای رژیم جهانی منع اشاعه هستهای ضروری است، مورد استفاده قرار گیرد.
در پایان این بیانیه تروئیکای اروپایی ادعا شده است: با توجه به شکست ایران در به نتیجه رساندن این توافق روی میز، ما به همراه شرکای بینالمللی در مورد بهترین روش برای پرداختن به تشدید تنشهای مستمر توسط ایران و نبود همکاری با آژانس در ارتباط با توافق پادمانهای ان پی تی این نهاد رایزنی و مشورت میکنیم.
پیش نویس این قطعنامه جمعه گذشته به ۳۵ کشور عضو شورای حکام آژانس بینالمللی ارسال شده است.
*واکنش روسیه به بیانیه سه کشور اروپایی
همزمان،نماینده روسیه در وین به بیانیه مشترک تروئیکای اروپایی که طی آن ادعاهایی را علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران مطرح کردند، واکنش نشان داد.
“میخائیل اولیانوف” در صفحه توئیتر خود نوشت: واقعاً بسیار نابهنگام بود. درست در یک لحظه حساس در مذاکرات وین و در آستانه نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی.