رسانههای اسرائیلی پرده از تلاش سران رژیم صهیونیستی برای به شکست کشاندن برجام برداشتند.
در همین ارتباط، روزنامه هاآرتص چاپ اسرائیل در گزارشی با اشاره به پشت پرده لابیهای رژیم صهیونیستی برای شکست برجام نوشت: این احساس در میان مقامات اسرائیلی درحال افزایش است که دولت بایدن تمام تلاش خود را برای نهایی کردن مذاکرات و امضای توافق احیای برجام انجام خواهد داد. شانس تغییر این شتاب در مذاکرات هستهای بسیار کم است، اما یایر لاپید، نخست وزیر، بنی گانتز وزیر دفاع و بنیامین نتانیاهو، رهبر مخالفان، در کمپین فشار عمومی بر ایالات متحده و کشورهای اروپایی بسیج شدهاند.
در ادامه این مطلب آمده است: سه مرد – که همه نامزد نخست وزیری هستند – امیدوارند که حتی اگر این کمپین هیچ دستاوردی برای اسرائیل در توافق به دست نیاورد، خود این ابتکار به آنها کمک خواهد کرد تا چند ماه قبل از انتخابات امتیازاتی را در عرصه افکار عمومی کسب کنند. همچنین میتواند مذاکرات درباره غرامت دفاعی با دولت ایالات متحده را پیش ببرد و آغاز تلاشها برای جذب جامعه بینالملل برای مرحله بعدی باشد: توافق گسترده با ایران، یا تحریمهای تهاجمی در روزی که توافق کنونی منقضی میشود.
لاپید نخستوزیر اسرائیل چهارشنبه گذشته علناً از نیات دولت بایدن انتقاد کرد. او گفت این توافق بدی است که “با استانداردهایی که جو بایدن رئیسجمهور آمریکا تعیین کرده، یعنی جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک کشور هسته ای، مطابقت ندارد”. این انتقاد سنجیده بود و لاپید از ترس اینکه لحن تندش به اسراییل آسیب برساند، تلاش کرد به بایدن یا کارکنانش طعنه نزند.
مقامات سیاسی میگویند لاپید “مصمم است تا قبل از امضای توافق احیای برجام ۲۰۱۵میلادی (۱۳۹۴)، با بایدن درگیریهای علنی، مانند برخوردهای نتانیاهو علیه باراک اوباما” انجام ندهد. اوج آن اختلاف، سخنرانی نتانیاهو در کنگره بود. این منابع میگویند:به دلیل آن سخنرانی، اسرائیل را از اتاق مذاکرات خارج کردند و ما دیدیم که فایدهای ندارد. نمیتوانیم روابط خود را با ایالات متحده به خطر بیاندازیم.
گفتگوی اسرائیل در مورد این موضوع اکنون حاوی یک پیام دیگر است: توافق نه تنها در مهار تلاشهای هستهای ایران مشکل خواهد داشت، بلکه شعلههای عملیات منطقهای این کشور را نیز شعلهور خواهد کرد. لاپید روز چهارشنبه گفت که لغو تحریمهای ایران حدود ۱۰۰ میلیارد دلار در سال به این کشور کمک میکند که “مدرسه یا بیمارستان نمیسازد – بلکه برای بیثبات کردن خاورمیانه در سراسر جهان استفاده میشود.”
وی گفت: این پول برای حملات بیشتر به پایگاههای آمریکایی در خاورمیانه و تقویت حزبالله، حماس و جهاد اسلامی استفاده میشود. این پول دقیقاً برای همان افرادی است که سعی میکنند رمان نویسان و فیلسوفان را در نیویورک بکشند و البته برای تقویت برنامه هستهای استفاده خواهد شد.
اسرائیل هرگز نتوانسته است بر متن توافقی که بین ایران و قدرتهای جهانی درحال تدوین است، تاثیر بگذارد. تاثیر اصلی آن بر بندهای خارج از خود توافق بوده است. مانند تعهد ایالات متحده به حذف نکردن سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی و یک سری تعهدات دیگر که ایالات متحده ممکن است به آنها عمل کند یا نکند – مانند بسته نشدن تحقیقات بینالمللی انرژی اتمی در مورد ایران.
اورشلیم دولت بایدن را تحت فشار قرار میدهد تا در مسائل دیگر نیز قاطعانه بایستد: تحریمها علیه ایران که بخشی از توافق اولیه نیستند را لغو نکند و در صورتی که ایالات متحده در نهایت تصمیم به خروج بگیرد، در ازای آن تضمینهای اقتصادی اعطا نکند. در هر صورت، رهبران سیاسی اسرائیل به خوبی میدانند که واشنگتن علاقهای به تحقق خواسته اصلی آنها در سالهای اخیر – ایجاد یک تهدید نظامی مهم و ترسناک علیه تهران – ندارد. مقامات بر این باورند که اسرائیل در هیچ شرایطی چنین قابلیتی ندارد.
درحالی که لاپید درحال گفتگو با آمریکاییها است، همزمان در جبهه اروپا نیز کار میکند. او در چند روز گذشته با امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه و اولاف شولز، صدراعظم آلمان صحبت کرده است. لاپید در این گفتوگوها ابراز عقیده کرد که بسیاری از پیامدهای لغو تحریمهای اعمالشده علیه ایران در نظر گرفته نشده است. لاپید از رفتار نمایندگان کشورها در اتاقهای مذاکره انتقاد کرده و عقیده داشت نمایندگان اتحادیه اروپا به درستی از اختیارات خود استفاده نمیکنند. به گفته یک مقام اسرائیلی، با وجود اینکه دو رهبر به سخنان لاپید گوش دادند، این گفتگوها از نظر توافق نتیجه چندانی نداشت.
- بلومبرگ:ایران و آمریکا برای حل اختلافات احتمالا به چندین هفته زمان نیاز دارند
همزمان،رسانه آمریکایی بلومبرگ نوشت: به گفته مقامات مطلع از مذاکرات، ایالات متحده و ایران همچنان بر سر جزئیات کلیدی توافق برای احیای برجام اختلاف دارند و ممکن است چندین هفته برای حل اختلافاتشان زمان نیاز باشد.
در ادامه این مطلب آمده است: انتظارات برای پیشرفت قریبالوقوع با پاسخ واشنگتن و تهران به پیشنهاد “نهایی” اتحادیه اروپا، افزایش یافت. یکی از مقامات بلندپایه اروپایی گفت که طرفین هرگز تا این حد به احیای برجام نزدیک نبودهاند.
با این حال، دو مقام دیگر که از مذاکرات مطلع بودند، گفتند که اختلافات بین ایران و آمریکا بر سر پرونده تحقیقات آژانس درباره فعالیتهای هستهای گذشته تهران و دریافت جبران زیان اقتصادی ازسوی تهران در صورت خروج دولت آینده آمریکا از برجام ادامه دارد.
تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی در هفتههای اخیر به عنوان نقطه اختلاف و مانع بزرگی برای پیشرفت در احیای توافق برجام ظاهر شده است. اما مدیر کل آژانس، رافائل ماریانو گروسی، این هفته طی مصاحبهای با PBS پیشنهاد کرد که حل و فصل این تحقیقات امکان پذیر است.
ایران میخواهد ببیند که شورای حکام آژانس در نشست یک هفتهای که در ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) در وین تشکیل شد، چگونه با این پرونده برخورد میکند. مقامات گفتند که اگرچه بعید است آژانس به طور کامل این پرونده را کنار بگذارد، اما بازرسان ممکن است بتوانند کار خود را در چارچوب توافق هستهای به پایان برسانند.
- انتشار بخشهایی از پاسخ آمریکا به ایران
انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نامهای به علی باقری مذاکرهکننده ارشد ایران
پاسخهای آمریکا به جواب ایران به پیشنهادات اتحادیه اروپا را ارسال کرد.
در نامه انریکه مورا خطاب به باقری آمده است:در مورد پیشنهادات و سوالات شما، نماینده دولت ایالات متحده پاسخ پیوست را فرستاده است که عیناً خدمت شما ارسال میشود. به نظر ما پاسخهای آمریکا نیز همچون در خواستهای شما تاحد زیادی منطقی است و خواستهای شما را ابتیاء مینماید. باید دو طرف مذاکره خواستهای خودرا تعدیل نمایند. امید است با حسن نیت جهت انجام توافق مساعدت نمایید.
*بخشی از پاسخ طولانی آمریکا
….در مورد آنچه که قبلاً توافق کردهایم توضیح لازم نیست.
اما در باب ضمانت توافقات انجام شده نظریات خودرا اعلام میکنیم.- اولاً ما با امضای توافقات آن را تضمین میکنیم.
- دوم ما توافق را در کنگره نیز به تصویب میرسانیم که رئیسجمهور آینده هر کس باشد نتواند براحتی بطور یکطرفه از آن خارج شود.
- در مورد اینکه ایران در خواست دارد ما به شرکتهای خارجی اعم از اروپایی و آمریکایی وآسیایی به جز آنهایی که تحت تحریمهای ایالات متحده هستند اجازه کار با ایران بدهیم، ما این اجازه را صادر میکنیم.
- اما شرطگذاری ایران مبنی بر اینکه امضای توافق و تداوم آن را منوط به آمدن شرکتهای اروپایی برای کار وسرمایه گزاری در ایران میکند از نظر ما قابل قبول نیست. غولهای نفتی و شرکتهای ماشین سازی اروپا و آسیا در اختیار ما نیستند که ما به آنها دستور بدهیم بروید در ایران کار کنید. آمدن یا نیامدن شرکتها و سرمایه گزاریشان به آنها و برآورد خودشان در مورد سود دهی دارد، چه بسا برخی شرکتها به هر دلیل مایل نباشند در ایران کار کنند یا سرمایهگذاری نمایند.
- در خواست ایران در مورد اینکه ما شرکتهای اروپایی یا چند ملیتی را بیمه کنیم و قبول کنیم در صورت خروج آمریکا از برجام وبازگشت تحریمها، خسارت آنها را بدهیم، این خواست ایران در اختیار ما مذاکره کنندگان و رئیسجمهور بایدن نیست [چنین تعهدی بدهد] و اگر هم تعهد بدهد، ضمانتی ندارد، ممکن است رئیسجمهور بعدی بر خلاف مصوبه اکثریت کنگره، تحریمها را برگرداند یا اینکه تحریمهای ثانویه را در مورد شرکتهایی که با ایران کار میکنند اعمال نماید.
- رئیسجمهور بایدن فقط میتواند تا مدتی که دورهاش پایان مییابد به شرکتهایی که میخواهند با ایران کار کنند اطمینان رسمی بدهد، مانع کار آنها نخواهد شد.
- در مورد امکان ورود ایران به سوئیفت بلژیک، ومعامله با دلار آمریکا، طبق آنچه قبلاً در وین توافق کردیم، ما رسماً اجازه میدهیم اما اینکه ایران باید پیمانهای پیش شرط دسترسی به سوئیفت (افای تی اف) را طبق دستور کار آن مرکز قبول واجرا نماید،این مرحله به خود آنجا مربوط میشود.
ما به تمام در خواستهای ایران پاسخ مثبت داده ایم، انتظار داریم ایران این فرصت را از دست ندهد.