مقالات مذهبی / غلام حیدر حسینی / حضرت علی علیهالسلام میفرماید: مردم در دنیا دو دستهاند؛ یکی آن کس که در دنیا برای دنیا کار کرد و دنیا او را از آخرتش بازداشت، بر بازماندگان خویش از تهیدستی هراسان و از تهیدستی خویش در امان است، پس زندگانی خود را در راه سود دیگران از دست میدهد. دیگری آنکه در دنیا برای آخرت کار میکند و نعمتهای دنیا نیز بدون تلاش به او روی میآورد، پس بهره هر دو جهان را چشیده و مالک هر دو جهان میگردد و با آبرومندی در پیشگاه خدا صبح میکند و حاجتی را از خدا درخواست نمیکند جز آنکه روا میگردد. (نهجالبلاغه، حکمت ۴۶۹.)
ما انسانها عوالمی را طی میکنیم که مهمترینش دو عالم دنیا و آخرت است و برای این نشئه باید انسان بکوشد و تلاش کند. لکن اندازه دغدغه و نگرانی برای هر یک مهم است و اینکه انسان چگونه باید به دنیا بنگرد و چگونه به خود و به آخرت توجه داشته باشد. حضرت امیر علیهالسلام مردم را در ارتباط با برخورد با دنیا به دو دسته تقسیم فرموده، از طرفی آیات و روایات دیگر مردم را به سه دسته تقسیم میکنند. گروهی فقط به دنیا توجه دارند، جاذبههای کاذب دنیا آنچنان آنها را به خود جذب کرده که از همه چیز غافل شدند حتی از آخرت. روایات و آیات در مواردی میفرمایند دنیا جمعی را فریب داده و یا میفرمایند دوستی و دلبستگی به دنیا سرچشمه همه خطاها و گناهان است.
گروهی دیگر اصلاً به دنیا توجه ندارند، تمام توجهشان به آخرت است و حتی از لذات مشروع و حلال دنیا استفاده نمیکنند و خود را از همه مظاهر دنیا محروم میکنند.
اما گروهی هم هستند که به دنیا به عنوان وسیله نگاه میکنند و از دنیا برای آخرت بهرهگیری میکنند و زاد و توشه میفرستند. اینها کسانی هستند که خوب فهمیدند. یعنی هم از دنیا به اندازه نیاز در زندگی استفاده میکنند و هم با کار خیر و انفاق و ایثار از جان و مالشان آخرت را میخرند. جمعی که دنیا دارند، نه آخرت اینها زیانکارها هستند.
کسی در محضر حضرت علی دنیا را مذمّت میکرد؛ حضرت او را مورد نکوهش قرار داد و دنیا را مدح کرد.
بنابراین دنیای مذموم و دنیای ممدوح داریم. اگر انسان دل بسته دنیا شود و فریب دنیا را بخورد چنین دنیائی مذمت شده ولی اگر از دنیا برای آخرت بهرهگیری کند دنیا خیلی خوب است…