دفاع مقدس / : از آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، ۴۲ سال می‌گذرد، اما هنوز هم نه تنها نسل امروز و دیروزهای پس از جنگ، بلکه بسیاری از مردمان همان دوران هم، چراهای بسیاری در ذهن خود دارند که هنوز هم پاسخ روشنی برای ابهامات ذهنی خود پیدا نکرده‌اند.
چراهایی که در خصوص هشت سال دفاع مقدس وجود دارد، چراهایی است که اگر درصدد پاسخگویی و روشن شدن ابهامات بوجود آمده نباشیم، نه تنها حماسه ماندگار هشت سال دفاع مقدس که کل نظام نیز به زیر سوال خواهد رفت.
«روزها و روزگاران سخت» مجموعه‌ای دو جلدی از آثار ارزشمند و ماندگاری است که به اهتمام عباس بشیری و توسط دفتر نشر معارف انقلاب، تدوین و منتشر شده است.
این مجموعه ارزشمند آخرین تاریخ‌نگاری حضرت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است که در مقدمه جلد اول آن آورده‌اند: “از حیث محتوا، کتاب حاضر شرح مفصلی است از رویدادها و حوادث مربوط به سالهای اولیه جنگ تحمیلی و دفاع مقدس. تفاوت محتوای این کتاب با مجموعه کارنامه و خاطرات روزنوشت و مجموعه دیگری که تحت عنوان کارنامه و خاطرات جنگ تحمیلی و دفاع مقدس، تهیه شده است در این می‌باشد که در آن مجموعه‌ها، خاطراتم را از وقایع و رویدادهای جنگ آورده‌ام، اما این کتاب به صورت پرسش و پاسخ است و هدف آن پاسخگویی به کلیه ابهامات و شبهات احتمالی در مورد این رویداد تاریخی می‌باشد”.
جلد اول از این مجموعه دو جلدی وقایع تاریخی مرتبط با جنگ ایران و عراق در روزهای پیروزی انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۶۵ را در بردارد و جلد دوم آن به بیان وقایع سالهای پایانی جنگ و پذیرش قطعنامه و آزادی اسرا، اختصاص یافته است.
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، با توجه به مسئولیت‌ها و وظایفی که از پیش از جنگ تا پایان آن بر عهده داشتند، یکی از شایسته‌ترین افراد در بیان وقایع هشت سال دفاع مقدس هستند که در این مجموعه در قالب مصاحبه‌های مختلفی، تقریبا به همه پرسش‌های مرتبط با چرایی و چگونگی جنگ تحمیلی بر ایران به درستی و کارشناسانه پاسخ داده‌اند.
مطالعه این مجموعه گران‌بها و انتقال آن به نسل پرسشگر امروز، شاید تنها و مهمترین سند زنده و گویایی باشد که در دسترس همگان قرار گرفته و امید است دست‌اندرکاران ترویج فرهنگ ایثار و مقاومت با بهره‌مندی از این گنجینه ناب، پاسخگوی شبهات و پرسش‌های گوناگون پرسشگران چرایی حماسه هشت سال دفاع مقدس باشند.
حسن شکیب‌زاده