در باره کاتچو سیاه؛ گیاه بسیار مفید بیشتر بدانید

مقالات تغذیه و سلامت / عصر ایران / کاتجو سیاه با نام علمی Acacia catechu گیاهی است بومی هیمالیای جنوبی در پاکستان، شمال هند، نپال، برمه و تایلند. این گیاه در دوران جوانی به رنگ سبز در می آید و تدریجا به قهوه ای براق تبدیل می شود. کاتچو به طول ۵ الی ۸.۵ سانتی متر و عرض ۱ تا ۱.۵ سانتی متر، طعم تلخ، تند، قابض دارد.

از دیرباز برگ، شاخه ها و چوب این گیاه فوق العاده برای تهیه دارو کاربرد فراوان داشته اند. دو نوع کاتچو شامل کاتچوی سیاه و کاتچوی کم رنگ به صورت طبیعی وجود دارند که محتوای مواد شیمیایی آنها اندکی متفاوت است. با این حال هر دو در دوز یکسان برای اهداف مشابهی استفاده می شوند.

کاتچو برای اسهال، تورم بینی و گلو، اسهال خونی، التهاب روده بزرگ، خونریزی، سوء هاضمه، آرتروز و سرطان کاربرد دارد. گفتنی است که مردم این گیاه را به صورت محلی برای درمان انواع بیماری های پوستی، هموروئید و آسیب های تروماتیک مستقیما روی پوست می مالند. چرا که به توقف خونریزی و پانسمان زخم ها کمک شایانی می کند. 

همچنین تمامی نکاتی که در خصوص این گیاه جادویی در اختیار علاقه مندان قرار می گیرند، از طریق منبع پزشکی آنلاین RxList قابل دسترسی هستند. علاوه بر این، امکان تهیه اشکال مختلف گیاه از طریق عطاری ها و یا فرآورده های دارویی حاوی آن از داروخانه های سراسر کشور وجود دارد.

پیش از مصرف هر گونه محصول گیاهی یا داروی شیمیایی با پزشک و داروساز مشورت کنید.

نام عمومی “Acacia” از کلمه یونانی “akis” به معنای نقطه یا خار گرفته شده است. نام گونه نیز از “cutch” برداشته شده و به عصاره جدا شده از مغز چوب گیاه اشاره دارد. همانطور که گفته شد، قسمت‌ هایی از درخت که برای مصارف دارویی استفاده می‌ شوند شامل شاخه، پوست و چوب هستند. 

در واقع به طور سنتی مغز چوب را جوشانده و فرآوری می کنند تا محصولی تحت عنوان کاتا تولید شود. در مجموع کاتچو گیاهی بسیار معروف است که برای مشکلات پوستی و درمان اختلالات خونی استفاده می شود. به بیان دیگر این گیاه تصفیه کننده عالی خون و جوان کننده پوست است. کاتچو که قرن ها به نقاط مختلف جهان صادر شده است، به عنوان گیاهی با ارزش دارویی بسیار بالا شناخته می شود.

نحوه عملکرد کاتچو سیاه

کاتچو حاوی مواد شیمیایی منحصر به فردی است که می توانند التهاب را کاهش دهند و باکتری ها را از بین ببرند.

فواید بی نظیر کاتچو سیاه برای سلامتی

یکی از مهم ترین مزایای مصرف کاتچو کمک به درمان آرتروز محسوب می شود. تحقیقات جدید و در حال توسعه نشان می دهند که مصرف ۵۰۰ میلی گرم عصاره کاتچو سیاه در ترکیب با عصاره های فلاونوئیدی مختلف به صورت دو بار در روز، به طور قابل توجهی علائم آرتروز زانو را کاهش می دهد.

از جمله سایر فواید سنتی این گیاه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

– عصاره مغز چوب A. catechu به طور گسترده در سیستم دارویی سنتی هند مورد استفاده قرار می گیرد و برای مقاصد دارویی متنوع به ویژه درمان سرفه و گلودرد کاربرد دارد.

– به نظر می رسد که اجزای دیگر گیاه نظیر پوست در راستای کمک به درمان اسهال خونی و التیام زخم ها موثر باشد.

– گزارش شده است که دانه ها دارای اثر ضد باکتریایی هستند.

– برگها، ساقه جوان و پوست گیاه اغلب برای کاهش خونریزی و ترشحات استفاده می شوند. در واقع این گیاه به شدت قابض است و روند لخته شدن خون را تسریع می کند. کاتچو مخاط اضافی در بینی، روده بزرگ و واژن را نیز کاهش می دهد.

– این دارو به صورت داخلی در درمان بیماری هایی مانند اسهال خونی، اسهال مزمن و آب مروارید مصرف می شود.

– از جمله دیگر فواید کاتچو سیاه می توان به درمان هموروئید، جوش های پوستی، زخم بستر، زخم های دهانی، گلودرد و عفونت های دندانی اشاره کرد.

– ساقه های نرم برای ماساژ لثه و شستشوی ملایم دندان ها به طور منظم عالی هستند.

– این گیاه به مبارزه با چاقی نیز کمک می کند.

– کاتچو یکی از بهترین انتخاب های گیاهی برای دیابت، سرفه و سرماخوردگی به شمار می رود.

– بسیاری از مشکلات کبدی و اختلالات خونی را می توان به راحتی و با استفاده منظم از کاتچو سیاه در کنار سایر گیاهان محافظ کبد مهار کرد.

– این گیاه دارای خاصیت ضد قارچی است و از رشد قارچ ها جلوگیری می کند.

– جوشانده تهیه شده از پوست گیاه به عنوان یک تب بر و ضد التهاب طبیعی عمل می کند.

– زمانی که جوشانده با شیر مخلوط شود سرماخوردگی و سرفه را تسکین می دهد.

عصاره مخلوط با عسل نیز اسهال را درمان می کند و دستگاه گوارش را تسکین می دهد.

– برای تهیه جوشانده به طور معمول مغز چوب را با مواد دیگر می جوشانند. خانم های باردار به منظور گرم نگه داشتن بدن خود، این ترکیب را به عنوان چای مصرف می کنند. همچنین برای رفع تب ناشی از سرماخوردگی در دوران بارداری نیز تجویز می شود.

احتیاطات و هشدارهای ویژه

– بارداری و شیردهی: کاتچو برای زنان باردار و شیرده در مقادیر غذایی بی خطر است. با این حال توصیه می شود که از مصرف بیش از حد این گیاه خودداری شود.

– فشار خون پایین: کاتچو ممکن است فشار خون را کاهش دهد. در نتیجه این نگرانی وجود دارد که افت شدید فشار خون، منجر به از حال رفتن و یا مخاطرات جدی تر خصوصا در بیماران با سابقه فشار خون پایین شود.

– جراحی: از آنجایی که کاتچو فشار خون را کاهش می دهد، این احتمال نیز باید در نظر گرفته شود که ممکن است در کنترل فشار خون حین و بعد از عمل جراحی اختلال ایجاد کند. از این رو حداقل ۲ هفته پیش از جراحی برنامه ریزی شده، مصرف کاتچو را متوقف کنید.