اخبار سیاسی / مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با اسدالله بادامچیان در خصوص «ابرچالش های سال ۱۴۰۲ و راهکارها» در پی می آید:
بحث ما درباره ابرچالش‌های سال ۱۴۰۲ است. علاقه‌مندیم از نظر حضرتعالی چالش‌های بزرگ اقتصادی، سیاسی و فرهنگی سال آینده را بشنویم و راهکارهایی که ارائه می‌دهید.
با تبریک سال نو و حلول ماه رمضان و تفأل به خیر، در اینکه ابتدای سال آینده همراه با ماه رمضان، ماه ضیافت الله و عبادت خداوند است و ان‌شاءالله سالی پر از برکت، سعادت، شادی، خوشی و رفع مشکلات برای ملت عزیز ما و همه مسلمین و مردم جهان باشد.
درباره موضوعی که فرمودید، نگاه من با نگاه شما جداست. من اصلاً ایران را دچار ابرچالش نمی‌دانم، چالش‌ها عادی و سیاسی هستند. چون اقتدار ایران اسلامی به برکت اصل ولایت، خط امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای و حضور ولی امر و ملت بزرگی که در راهپیمایی تاریخی ۲۲ بهمن حضور گستردۀ هدف‌دار خود را نشان داد، حاصل شده است و در کنار آن دلسوزی همه مسئولان و افرادی که به کشور علاقه‌مند هستند حتی جناح‌ها و جریان‌های سیاسی در اصل نظام.
نظام را دارای ابرچالش نمی‌دانم/ ابرچالش آمریکا است؛ آمریکا با ۳۵ تریلیون دلار ورشکسته شده است
من نظام را دارای ابرچالش نمی‌دانم. ابرچالش آمریکا است؛ آمریکا با ۳۵ تریلیون دلار ورشکسته شده است، در اوکراین گرفتار شده، از سوی دیگر با چین و روسیه سر شاخ شده و از قبل، با ایران اسلامی و مسلمانان دشمنی دارد. آمریکا ابرچالش دارد، ما ابرچالش نداریم، ما به برکت اسلام و به برکت ولایت سالی سرشار از امید را خواهیم داشت. مخصوصاً در مسائل کلان کشور و در مسائل دفاعی به برکت سپاه و ارتش، قدرت مسلطی هستیم که در دنیا روز به روز پهبادهای ما چنان اثر می‌گذارد که در بحران اوکراین، با اینکه ایران می‌گوید من پهپاد ندادم، اما پهپادهای ما مشتری جهانی پیدا کرده است و غرب اعتراف می‌کند که در این قضیه شکست خورده‌ایم. اسرائیل ابرچالش دارد که امروزه دچار درگیری‌های زیادی است. ما در ایران مشکلاتی داریم و مشکلات قابل حل است. یعنی اگر همه با هم دست به دست هم دهیم، مشکلات حل می‌شود.
قاجارها را آمریکا و انگلیس سر کار نیاورده بودند/ پهلوی‌ها را قدرت‌های خارجی به قدرت رساندند
بالاخره می‌خواهیم در این کشور زندگی کنیم. در ایران دو قرن سلطه استعمار و حاکمان جاهل و منفعل در برابر غرب را شاهد بودیم، برخی از شاهان قاجار جاهل و خودفروخته، و پهلوی‌ها مزدور غرب بودند. واقعیت این است که قاجارها را آمریکا و انگلیس سر کار نیاورده بودند، ولی پهلوی‌ها را قدرت‌های خارجی به قدرت رساندند. بعد از قاجار و پهلوی، امروز کشوری داریم که دارای استقلال، قدرت و امنیت است؛ به گونه‌ای که بعد از فتنه، فردی بالای پشت بام شعار «مرگ» می‌دهد، ولی کسی با او کاری ندارد، می‌آید پایین و فردا سر کارش می‌رود و فردی شناخته شده است. در حالی که برخورد کردن با این افراد مشکلی ندارد، برای آنها یکسری محدودیت پدید بیاوریم، کار تمام است، اما نظام این کار را نمی‌کند. چون نظام می‌داند که قوی‌تر و مسلط‌تر است، کسی که پشت بام می‌رود و شعار می‌دهد خود را رسوا می‌کند، با خودش چالش دارد نه با ما، مثل اغتشاشگران که با خود چالش کردند به جای اینکه به جایی برسند با کارهایی که کردند، خودشان صدمه دیدند.
دولت سیاست‌هایی که اشتباه بوده را با نظر تجربه‌آموخته‌ها و دلسوزان تغییر دهد
لذا من ابرچالشی در ایران نمی‌یابم، اما مسائلی که هست به نظر من سال آینده سال بازسازی و تحول در همه امور است؛ تحول در مسائل دولت است و دولت باید سیاست‌هایی که موفق بوده را تقویت کند، برای مردم توضیح دهد، از سوی دیگر سیاست‌هایی که اشتباه بوده را با نظر تجربه‌آموخته‌ها و دلسوزان تغییر دهد و افراد نابلد را حتماً جایگزین کند. من در مواضع خودم درباره وزارت صمت گفته‌ام و سال قبل برای رئیس جمهور محترم نامه نوشتم که وزیر صمت نمی‌تواند مسائل را حل کند؛ نه اینکه آدم بدی است، آدم خوبی است اما نمی‌تواند حل کند، چون آشنا نیست و نابلد است.
مسائل ارز، مسکن و معیشت روزانه مردم و درآمد و هزینه را با سیاست صحیح و با توجه به پیشرفت‌های اصولی و بنیادی به راحتی می‌توان حل کرد؛ به شرط اینکه همه با هم به دولت کمک کنیم. مسئله دیگر جناح‌بندی‌ها و جریان‌های گذشته بوده که سال‌ها موجب حرف‌هایی شده است؛ مثلا اصلاحات و اصلاح‌طلبان، دوم خردادی، پیام دوم خرداد را نفهمیدیم، اصلاح‌طلب اعتدالی و اصول‌گرای آنچنانی و… .
این‌ها دیگر تمام شده و تاریخ مصرف‌شان گذشته است. امروزه همه با هم باید روی پنج محوری که رهبری عزیز فرمودند کار کنیم. سال آینده باید تحول در صحنه سیاست و… انجام داد، کما اینکه ما در مؤتلفه اسلامی در این جهت حرکت کردیم، می‌کنیم و خواهیم کردیم. همچنان که در مجمع عمومی خانه احزاب همه به اتفاق برای دوره هفتم ریاست مجمع به من رأی دادند، من هم با همه کار کردم و نگذاشتم آنجا بحثی شود. دکتر متکی آمد و با همه با محبت همراهی کردیم.
اینکه آدم بیاید مشکلات را با ایجاد یأس و ناامیدی بیشتر کند، غلط است
لذا همه جا می‌شود این کار را کرد. امیدواریم بتوانیم در سال آینده مشکلات مردم را حل کنیم. ناامیدسازی و اینکه مسائل بد و سهمناکی وجود دارد و… متأسفانه در برخی نشریات اصلاح‌طلبان دنبال می‌شود. من برای روزنامه شرق چند نامه نوشتم، گفتم سیاه‌نمایی نکنید و بیایید به مردم امید دهید. اینکه آدم بیاید مشکلات را با ایجاد یأس و ناامیدی بیشتر کند، غلط است و خودش آسیب می‌بیند.
انقلاب اسلامی قوی‌تر، مقتدرتر، و ملت ما هوشمندتر و قهرمان‌تر است. ایران چندین قرن است توانسته همه مشکلات را حل کند، آمریکا را به زانو دربیاورد و اسرائیل را به هم بزند. ایران، حمله مغول را چه کار کرد؟ سلطان محمد خدابنده شیعه شد و سلطانیه را ساخت. امیدوارم سال آینده پر از برکات، همدلی، صفا و صمیمیت باشد، به جای گِلِه از هم، با هم تفاهم کنیم تا تعامل داشته باشیم، در مشترکات با هم کار کنیم و به مفترقات هم احترام بگذاریم، همه با هم فکر کنیم تا بتوانیم کار کنیم.
موضوع سیاست خارجی و ادامه کاری که برای عربستان اتفاق افتاد را چگونه می‌بینید؟
مسأله روابط بین‌الملل ما فراز و نشیب‌های عجیب و غریبی داشته است که اگر هر کدام از آنها در کشور دیگری اتفاق می‌افتاد، آن کشو را به هم می‌ریخت. در جنگ تحمیلی، یک دنیا پشت سر عراق ایستادند، ولی نظام جمهوری اسلامی به برکت رهبری امام خمینی(ره) و مسئولین ذی ربط، روابط خود با دنیا را به هم نزد، با آنهایی که به صدام پول و امکانات می‌دادند، دعوا نکرد. ایران را تحریم کردند، اما به راحتی آن را پشت سر گذاشتیم. در دوره پهلوی که تحریم وجود نداشت و شاه نوکر آمریکا بود، در سال ۵۷ صادرات غیرنفتی ما ۳۷۴ میلیون دلار، و واردات ما ۲۲ میلیارد و چهارصد میلیون بود. امسال صادرات و واردات ما در رقم ۵۰ میلیارد دلار برابر است.
روابط ما در صحنه بین‌الملل بسیار قوی است/کشورهای گوناگون نمی‌توانند بدون در نظر گرفتن ایران سیاست‌گذاری کنند
بر اساس گزارش بانک جهانی ۱۵۴ میلیارد دلار، و بر اساس منابع خودمان ۲۰۰ میلیارد دلار پول‌های ما را بلوکه کردند، این‌ها متعلق به ایران و ذخیره ارزی ماست. کشوری که این پیشرفت‌ها را دارد در صحنه بین‌الملل موفق بوده است. چرا عربستان بی‌سر و صدا با وساطت چین، با ایران رابطه برقرار می‌کند؟ ایران و چین، دنیا را در مقابل یک بمب خبری گذاشتند. عربستان که یمن را بمباران می‌کند، از داعش حمایت می‌کند و ایران اینترنشنال را راه می‌اندازد، به جایی می‌رسد که دست‌های خود را بالا می‌برد، تسلیم می‌شود و با ایران رابطه برقرار می‌کند. ایران با عقل و تدبیر رو به رو می‌شود، در میانجی گری آمریکا، فرانسه و انگلیس را نمی‌پذیرد، بلکه چین را می‌پذیرد که آمریکا در حال دعوا با اوست. این نوع سیاست مدبرانه و مقتدرانۀ ایران در روابط بین‌الملل در همه جا هست، کشورهای گوناگون نمی‌توانند بدون در نظر گرفتن ایران سیاست‌گذاری کنند. پس روابط ما در صحنه بین‌الملل بسیار قوی است.
دوره برجام هم تمام شده است، من ابتدای سال گفتم که برجام در مذاکره بود، صحبت کردیم، قرارداد بستیم و از همه افرادی که خدمت صادقانه کردند متشکریم و اوباما آن را امضا کرد. آمریکا گیج بود ما که گیج نبودیم، ما به تعهدات خود عمل کردیم، اما میدان ندادیم که آنها سوء استفاده کنند. آنها برای ما اینستکس آوردند و خودشان آن را باطل کردند، چون فایده نداشت.
جمهوری اسلامی ایران با این‌ها برخورد و دعوا نمی‌کند، بلکه جمهوری اسلامی با تدبیر عمل می‌کند، ترامپ از برجام بیرون می‌رود، اما بایدن التماس می‌کند که برگردید و الان هم می‌فرمایند که به درد نمی‌خورد و دو مرتبه قهر می‌کنند! دقیقا مثل جریان شیطان رشدی که غربی‌ها همه سفرای خود را از ایران بردند، اما همه برگشتند. یادم نمی‌رود که وقتی چهار تن از سفرای غربی خواستند بیایند، مقام معظم رهبری گفتند تک تک باید بیایند و آخری آنها انگلیس باشد، آنها التماس، زاری و گریه کردند و مقام معظم رهبری اجازه دادند چهار نفری با هم بیایند، اما از هواپیما تک تک پیاده شوند و آخری آنها سفیر انگلیس باشد. وقتی انسان مقتدر بود، استقامت و مقاومت داشت اینگونه می‌شود. این ملت ماست. لذا در روابط بین‌المللِ سال آینده با وضعی که پیش می‌رود، دیگران هستند که سراغ ایران می‌آیند. فرمود «برو قوی شو، اگر راحت جان طلبی». اگر قوی شدید، دیگران سراغ شما می‌آیند نه اینکه ما مجبور شویم به دیگران التماس کنیم.
دیدگاه شما درباره مشکل انرژی و بنزین چیست؟
مشکلی نداریم در کشور. مگر مشکلی هست؟
الان می‌گویند که بنزین می‌خواهد گران شود.
چه کسی گفته؟
در افواه عمومی گفته می‌شود، اما دولتی‌ها معمولاً تکذیب می‌کنند.
ما با دولت روبرو هستیم، اگر قرار بر گرانی بنزین باشد، دولت باید گران کند. سیاست ما در مؤتلفه درباره بنزین مسیر دیگری است ولی دولت تاکنون اظهار نکرده است و بنده نباید به درباره شایعات پاسخ بدهم، شایعات همیشه بوده و هر روز این حرف‌ها در شبکه‌های مجازی تکرار می‌شود، به جایی رسیده که نمی‌دانم چرا خسته نمی‌شوند، از این حرف‌ها می‌گویند و به جایی نمی‌رسد. اگر بنزین گران شود در جای خود موضع می‌گیریم.
نظر مؤتلفه درباره مسئله بنزین چیست؟
اگر در رابطه با حمل و نقل داخلی کشور است، می‌شود به گونه‌ای سیاست‌گذاری کرد که در داخل، موجب گرانی کالاها نشود، این راه، برنامه، کارت هوشمند و یارانه دادن دارد، همه این‌ها را می‌شود انجام داد. وقتی که در کشور ما قیمت هر لیتر بنزین سه هزار تومان و در کشورهای همسایه از ۱۲ تا ۲۰ هزار تومان است، هر چه قدر ممانعت کنیم، قاچاق می‌شود. چرا بنزین را سه تومان بفروشیم، تا قاچاق کنند و مجبور شویم قاچاق بگیریم؟! می‌شود تدبیری کرد و سیاست صحیحی داشت که بنزین هم به قیمت صحیح در خارج فروخته شود، در داخل هم جلو قاچاق گرفته شود و قاچاق هم موجب پول حرام برای استفاده کنندگان آن نباشد. این هدف، تدبیر می‌خواهد و برای آن راه درستی داریم.
شاید برای شما تعجب‌انگیز باشد، مرحوم حبیبی بعد از پیروزی انقلاب معاون استاندار کرمان شد. کرمان یکی از پایگاه‌های اصلی قاچاق بوده و است. مرحوم حبیبی قاچاقچی‌ها را جمع کرد و به آنها گفت که «این اسامی و تمام مشخصات شماست، شما در شغل قاچاق هستید، با شما دو کار می‌توانیم انجام دهیم، اول اینکه جنس‌هایی که به خاطر انقلاب و تحریم به ما نمی‌فرونشد برای ما بیاورید. برای نمونه آن زمان موتور قایق‌های تندرو را به ایران نمی‌فروختند. اگر بیاورید هیچ کس مانع شما نیست و به نفع کشورتان کار می‌کنید. از سوی دیگر، جنس‌هایی که می‌خواهیم صادر کنیم و اجازه نمی‌دهند، شما قاچاق بفروشید، مبادلات را تحت نظر ما انجام دهید و ما منافع شما را به صورت مشروط تأمین می‌کنیم».
مسئولین وقت این کار را کردند و استاندار گفت: «اگر این کار نشد و خواستید خلافی انجام دهید، شما را به دست آقای خلخالی می‌دهیم». آن زمان خلافکارها رعب زیادی از مرحوم خلخالی داشتند. قاچاقچیان طبیعی عمل کردند، بسیاری از آنها صاحب نمایندگی خارجی و تجارت سالم شدند و برخی از بچه‌های آنها در جبهه شهید شدند. این یک نوع روش است و نوع دوم، بزن و بکوب و سرکوب کن، است. قاچاقچیان زندگی دارند و باید مشکلات آنها را از راه صحیح حل کنیم، از راه حلال به قاچاقچی بدهیم تا به حرام نرسد. برای بنزین در داخل هر قیمتی بگذاریم، اثرگذاری گرانی قیمت بنزین در مسائل حمل و نقل و کالاهای روزمره ملت را با یارانه با کارت هوشمند و با طرح‌های دیگر باید حل کنیم و حل می‌شود، و در ادامه تثبیت قیمت‌ها باقی می‌ماند و از طرف دیگر باید کاری کنیم که مشکل فروش خارجی هم حل شود. متأسفانه خیلی از دوستان از ظرفیت موتلفه استفاده نمی‌کنند و ما نمی‌توانیم به زور بگوییم، بیایید آنچه ما می‌گوییم انجام دهید برخی فکر می‌کنند خودشان خدای دهر هستند.
پس دولت از شما استفاده نمی‌کند؟
از طرح‌های ما استفاده نمی‌کند.
بالاخره شما در شکل‌گیری دولت خیلی نقش داشتید.
بله، ولی ما که در شکل گیری دولت نقش داشتیم، با دولت دعوا نمی‌کنیم. دولت در جهات مختلف کشور را اداره می‌کند، نقاط مثبت بسیار خوب مثبتی دارد، نقاط ضعفی هم دارد و ما دوستانه و صمیمانه تذکر می‌دهیم و حتی در مصاحبه‌ها هم می‌گوییم، این‌ها سر جایش است، اما اینکه آیا کار به ما می‌دهد؟ نه نداده است. الان یک وزیر به عنوان مؤتلفه در دولت نداریم، همه کابینه از دوستان مورد توجه رئیس جمهور محترم هستند و با هم کار می‌کنند. در مجلس که نماینده و فراکسیون داریم، با رئیس محترم مجلس برخورد نمی‌کنیم. با اینکه آقای مهندس میرسلیم با رئیس مجلس اختلاف داشتند، ایشان به عنوان نماینده تهران وظیفه خود را انجام می‌دهد، اما مؤتلفه با آقای قالیباف برخوردی نداشته است. قادر هستیم به هم بزنیم اما نمی‌زنیم.
خدا رحمت کند آقای بهشتی را که درباره مهندس بازرگان می‌گفت، «دولت ایشان دولت انقلاب نیست، دولت اضطرار است، ولی این دولتِ ضعیف را چه کنیم؟ آیا باید کاری کنیم که ضعیف‌تر شود؟ یا تا جایی که می‌شود به دولت کمک کنیم؟ بنابراین باید تدبیر کنیم تا مشکلات به گونه‌ای حل شود». ما همان سیاست آقای بهشتی را داریم، ما با دولت خاتمی ارتباط نداشتیم، دولت ایشان علیه ما کار کرد، همه تیپ‌های ما را بیرون کرد و کنار گذاشت ولی ما با آقای خاتمی دیدار داشتیم. با دولت آقای روحانی دعوا داشتیم؟ نه، دعوا نکردیم. ما تنش‌ها را قبول نداریم، ما معتقدیم دولتی با رأی مردم سر کار آمده است و همه باید به او کمک کنند و او هم باید بتواند از همه استفاده کند، اگر نتوانست استفاده کند دلیل ندارد که بگوییم چرا از ما استفاده نکردی!
همین که می‌فرمایید دولت ضعیف است و ما باید به او کمک و همراهی کنیم …
نگفتم دولت ضعیف است. دولت ما بسیار قوی و مقتدر است که عربستان مجبور به تسلیم می‌شود. کجای دولت ضعیف است؟
دولت تیم اقتصادی قوی ندارد، اوضاع کشور را ببینید الان یک سال نشده که دلار تا مرز ۵۰ هزار تومان رفت!
این را که می‌دانم.
چگونه دولت قوی است؟
مگر در دولت آقای روحانی دلارِ سه هزار تومان، سی هزار تومان نشد؟ مگر یک مرتبه مسکن به برکت اشتباهات آقای آخوندی به آنجا نرسید؟
این‌ها در ظرف هشت سال بود، این یک سال است.
ما رفتیم با دولت آقای روحانی جنگیدیم؟ نجنگیدیم. نگاه شما با نگاه من متفاوت است. عیبی ندارد. نگاه من این است که باید از این دولت حمایت کرد، از دولت قبلی هم حمایت کردیم، با اینکه روشن است که دولت قبل، دولت اصول‌گرا نبود و به قول خودشان اصلاح‌طلبان اعتدالی بودند، الان هم همین طور است. اینکه ما به این اقتدار رسیدیم و یک دلار بدهی عقب افتاده نداریم و زیربنای‌مان را ساختیم، متعلق به همه است. اینکه کسی به صورت مطلق سیاه ـ سفید کند، غلط است.
آنچه از فرمایشات شما در گفتگو به دست آمد، این است که کشور ما هیچ چالش و مشکلی در سال آینده ندارد!
من این گونه گفتم؟ اگر اینگونه بخواهید جمع‌بندی کنید غلط است. من گفتم، ما در روابط بین‌الملل و در کشور ابرچالش نداریم، اما مشکلات فراوان داریم. نقاط قوت فراوانی داریم که با استفاده از آنها می‌توان نقاط ضعف را حل کرد. مشکلات مخصوصا در بخش معیشت مردم حتماً باید حل شود و این نیاز ندارد با دولت دعوا کنیم، نیاز دارد برای حل مشکلات، با دولت و همه جناح‌ها در کنار هم تلاش کنیم.
بخشی از فرمایشات شما خیلی درست بود که همه باید نزاع‌های سیاسی و قهر بودن جناحی را کنار بگذارند، همه دوست شوند تا آشتی ملی شکل گیرد.
این آرزو است، حتی آرمان نیست که تحقق‌پذیر باشد. «بنی‌آدم اعضای یک پیکرند» درست است اما «گاهگاهی به هم می‌پرند!» این نمی‌شود. مشترکات را باید رعایت کنیم و مصالح و منافع نظام را بر مسائل جناحی و جریانی ترجیح دهیم، در مشترکات صمیمانه کار کنیم و اختلافات را دوستانه و با احترام به هم حل کنیم، این راه درست است. این نظر من است و این راه عملی است، اما اینکه خیال کنیم که همه با هم یکی می‌شوند، نه اینچنین چیزی امکان‌پذیر نخواهد بود، چرا؟ چون خلقت انسان بر اساس تفاوت است و دست ما نیست، دست خداست.
مثل یکدست شدن دولت که ظاهراً خیلی مفید نبود.
دولت یکدست نیست، دولت چند بخش است.
الان حاکمیت یکدست است.
الان مثل یکدست بودن در دولت خاتمی و مثل یکدست بودن دولت آقای روحانی است.
مجلس، شورای نگهبان، نهادهای نظامی و … یکدست هستند.
الان مثل یکدست بودن دولت آقای احمدی‌نژاد است. شورای نگهبان چه ربطی به دولت دارد؟
این‌ها همه با دولت همراه هستند یا مثل صدا و سیما که با دولت همراه است.
این‌ها در یک جریان هستند. در مجلس سوم و ششم، اصلاح‌طلبان اکثریت داشتند و با هم بودند اما در مجالس بعد مردم به آنها رأی ندادند، دعوا سر این است. سلیقه‌ها، تفکرات و افراد مختلف و مستقل و همه جور آدم در هر دولتی هستند، دولت‌های قبل هم اینگونه است.
عرض بنده بیشتر ناظر به حاکمیت یکدست بود.
معلوم است که حاکمیت یکدست است، حاکمیت خط امام است. حاکمیت مگر غیر از حکمرانی است؟ حکومت یعنی اشخاص، حاکمیت یعنی حاکمیت نظام. اگر حاکمیت است دست خط خداست، دست اسلام است و انقلاب اسلامی است، البته بر اساس قانون اساسی.
بنابراین، حاکمیت که شما می‌گویید یکدست و یکپارچه است اما بله، در حکومت زمانی مردم به این‌ها و زمانی به آنها رأی می‌دهند، یک زمان این تیپ می‌آید، یک زمان آن تیپ می‌آید و جناح‌های سیاسی با یکدیگر اختلافات زیادی دارند.