مقالات روانشناسی / روزیاتو نوشت: بسیاری از والدین سعی می کنند به فرزند خود بقبولانند که نمرات درسی او در مدرسه واقعاً اهمیت دارد. و وقتی فرزندشان نمره ی بدی می گیرد، او را سرزنش می کنند و مجبورش می کنند بیشتر درس بخواند. در زندگی واقعی اما در بسیاری از مواقع نمرات درسی هیچ اهمیتی ندارند. چند بار پیش آمده درباره ی بچه هایی شنیده باشید که در مدرسه چندان موفق نبودند، اما در بزرگسالی به مدارج شغلی بالایی رسیدند؟
در ادامه می خواهیم ببینیم چرا دانش آموزان ضعیف و تنبل اغلب بسیار موفق تر از دانش آموزان زرنگ هستند
۱- اهمیتی به نمره نمی دهند
برای بسیاری از دانش آموزان زرنگ، نمرات درسی نشانه ی موفقیت اند: اگر نمره ی خوبی بگیرند معنایش این است که به چیزی دست یافته اند. با این حال، نمره مقوله ای سلیقه ای است و تنها به کیفیت دانش بستگی ندارد، بلکه عوامل دیگری همچون معلم و وضعیت خلق و خوی او هم در آن دخیل است. دانش آموزان تنبل برای ثابت کردن موفق بودن شان نیازی به نمره ندارند. آن ها در مسیر دنبال کردن اهداف شان، برای به دست آوردن تمجید دیگران تلاش نمی کنند و بیشتر به رضایت خاطر خودشان از کاری که انجام داده اند اهمیت می دهند.
۲- برای خوب به نظر رسیدن تلاش نمی کنند
برای دانش آموزان زرنگ در اغلب موارد بسیار مهم است که ذهنیت خوبی از خود برای معلم شان بسازند. به همین دلیل است که سعی می کنند فعال باشند، حتی زمانی که علاقه ای به یک درس ندارند. اما دانش آموزان تنبل تلاش نمی کنند کسی را تحت تأثیر قرار دهند. آن ها گرچه به معلم های خود احترام می گذارند، اما کاری که دل شان نمی خواهد را انجام نمی دهند.
در بسیاری از مواقع، افراد این الگوی رفتاری را در دوران بزرگسالی در ارتباط با رئیس خود نیز دارند.
۳- همه ی کارها را به تنهایی انجام نمی دهند
بسیاری از دانش آموزان زرنگ این قانون را برای خود دارند: «اگر می خواهی کاری انجام شود، آن را تنهایی انجام بده.» دلیلش این است که آن ها عادت دارند در همه ی مراحل کار حضور داشته باشند و خود همه چیز را کنترل کنند. در مقابل، دانش آموزان تنبل از دیگران برای رسیدن به چیزی که می خواهند استفاده می کنند.
در دوران بزرگسالی نیز افراد این الگوی رفتاری را در پیش می گیرن؛ در حالی که برخی با به عهده گرفتن چیزی بالاتر از توان واقعی شان، خود را خسته می کنند، برخی هم هستند که وظایف خود را به افراد مختلف می سپارند.
۴- اجازه ی بی نقص نبودن را به خود می دهند
بعضی افراد این قانون را برای خود دارند که «یا کاری را بی عیب و نقص انجام می دهم یا اصلاً انجامش نمی دهم». زندگی با چنین نگرشی بسیار دشوار است، چون موفق بودن در همه ی زمینه ها ممکن نیست. بعضی افراد سال های زیادی از عمر خود را صرف شغلی می کنند که هیچ جای پیشرفتی ندارد و هرگز دل به دریا نمی زنند و کاری را انجام نمی دهند که واقعاً به آن علاقه دارند.
یک مثال: «من در یک دانشکده ی هنر درس می خواندم و در آنجا پسری بود که در کارش عالی بود ولی در دوران دبیرستان دانش آموز خیلی زرنگی نبود. اما این موضوع باعث نشد او به یکی از بهترین هنرمندان گرافیتی کشور تبدیل نشود. او حالا با افرادی از سرتاسر دنیا همکاری دارد. و اگر می خواست کمال گرا باشد و نمراتش برایش مهم بود، هیچوقت استعدادش کشف نمی شد.»
۵- چند کار را همزمان انجام نمی دهند
دانش آموزان تنبل هرگز خود را مجبور به انجام کارهایی نمی کنند که علاقه ای به آن ها ندارند، به خصوص کارهایی که به نظرشان بی فایده است. به جای این کار، تمرکز خود را بر روی چیزهایی می گذارند که واقعاً به آن ها علاقه دارند. دانش آموزان زرنگ اما دائماً در حال درس خواندن اند تا دانش آموز خوبی باشند.
دانش آموزان زرنگ اغلب سال های زیادی از عمر خود را صرف روابط بد و شغل هایی می کنند که جای پیشرفت ندارند.
این مثال منطق دانش آموزان تنبل را به خوبی نشان می دهد، ماجرایی که توسط صاحب یک شرکت بزرگ روایت شده است: «من ۷ بار مدرسه عوض کردم و همیشه دانش آموز بدی بودم. دلم نمی خواست درس هایی را بخوانم که علاقه ای به آن ها نداشتم. یک زمانی دیگر به کلاس ریاضی نمی رفتم. اما در عین حال داشتم درباره ی خیلی چیزها که دوست شان داشتم مطالعه می کردم. علاوه بر این، در دوره ای که معلم هایم اصلاً نمی دانستند اینترنت چه هست، من داشتم از آن استفاده می کردم. من همه ی وقت آزادم را صرف گشتن در اینترنت، بازی با کامپیوتر، کتاب خواندن یا بیرون قدم زدن می کردم.»
۶- علاوه بر تکالیف مدرسه کارهای دیگری هم برای انجام دادن دارند
دانش آموزان تنبل وقت آزاد خود را آنطور که دل شان می خواهد می گذرانند: آن ها کتاب می خوانند، ورزش می کنند، موسیقی کار می کنند، می رقصند یا با بچه های دیگر بازی می کنند.
به گفته ی روانشناسان، دانش آموزان زرنگ برای استراحت کردن دچار مشکل اند، چرا که نه تنها به لحاظ ذهنی، بلکه به لحاظ روانی نیز تحت فشار قرار دارند. متأسفانه این مشکل تا دوران بزرگسالی با آن ها باقی می ماند. آن ها اغلب احساس اضطراب می کنند چون از اینکه نتوانند انتظارات دیگران را برآورده کنند می ترسند.
۷- مشکلی با شکست خوردن ندارند
همه ی ما کسانی را می شناسیم که خیلی سخت با شکست های خود کنار می آیند. آن ها با کوچک ترین اشتباهات هم مانند یک مشکل بزرگ برخورد می کنند. دانش آموزان تنبل به گرفتن نمره های خوب و بد عادت دارند. برای آن ها گرفتن یک نمره ی بد (یک شکست) پایان دنیا نیست. آن ها در زندگی واقعی هم بسیار بهتر از پس اضطراب برمی آیند و بعد از هر اشتباه بسیار راحت تر دوباره سرپا می شوند.
۸- آماده ی ریسک کردن اند
کسانی که در مدرسه چندان موفق نبودند مجبور بودند دائماً خود را با شرایط وفق دهند. آن ها به خودشان اجازه می دادند که خیال پردازی کنند و بر اساس برنامه ای که والدین شان برای آن ها داشتند عمل نکنند. به همین دلیل در دوران بزرگسالی نیز بهتر از پس اشتباهات شان برمی آیند.
آن ها اگر دل شان بخواهد که دانشگاه را رها کنند، شغل شان را تغییر دهند یا به کشور دیگری مهاجرت کنند، این کار را خواهند کرد. آن ها به خودشان و چیزی که می خواهند گوش می دهند.