اخبار حوادث / بخش خبری- زندان اوین شامگاه ۲۳ مهرماه شب نا آرامی راپشت سرگذاشت. از درگیری بین برخی از زندانیان گرفته تا وقوع آتش‌سوزی، صدای آژیر‌های خطر، تیر اندازی و انفجار در محوطه زندان و…که موجب نگرانی و رعب و وحشت زندانیان، ساکنین مناطق اطراف و خانواده‌های زندانیان در بند اوین گردید.
در پی درگیری شنبه شب گذشته بین برخی از زندانیان بند ویژه سرقت و محکومیت‌های مالی زندان اوین و آتش‌سوزی پیش آمده در کارگاه خیاطی این زندان، که منجر به ورود سریع و به موقع نیروهای انتظامی و امدادی شد تعداد قابل توجهی از زندانیان نجات پیدا کرده و از صحنه آتش‌سوزی به نقطه امن منتقل گردیدند و متاسفانه ۴ زندانی نیز فوت شده و تعدادی مجروح شدند.
به گزارش مرکز رسانه قوه قضاییه، طبق آخرین اطلاعات به دست آمده، ۴ نفر از زندانیان بر اثر استنشاق دود ناشی از آتش‌سوزی‌ها درگذشتند و ۶۱ زندانی نیز مجروح شده‌اند و ۵۱ نفر از مجروحین به صورت سرپایی درمان شدند.هر ۴ زندانی فوت شده جزو محکومین ناشی از سرقت بودند که در زندان اوین دوران محکومیت خود را طی می‌کردند.اکثر زندانی‌های مجروح شده به صورت سرپایی مداوا شدند و تنها ۱۰ نفر از آنان در مراکز درمانی بستری هستند که حال ۴ نفر وخیم گزارش شده است
در این گزارش تاکید شده پس از ورود به موقع دادستان تهران، رئیس سازمان زندانها در محل زندان اوین با همکاری مسئولین زندان، نیروهای انتظامی، آتش‌نشانی و اورژانس بیش از ۷۰ زندانی که در معرض خطر آسیب دیدگی بودند نجات پیدا کردند.
گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه خاطرنشان می‌کند، در جریان درگیری و آتش‌سوزی زندان اوین تعدادی از زندانیان جرایم خشن و خطرناک، قصد فرار از زندان را داشتند که با توجه به تمهیدات حفاظتی اتخاذ شده موفق به فرار نشدند.
در پایان گزارش این مرکز تاکید شده، شرایط زندان اوین از نیمه شب یکشنبه عادی بوده و امکان تماس زندانیان با خانواده از همان شب و ساعتی پس از اطفای حریق فراهم گردید تا نگرانی‌های احتمالی رفع شود.
هویت زندانیان فوت شده نیز به اطلاع خانواده آنها رسیده و اسامی درگذشتگان متعاقبا و پس از دستور مقام قضائی منتشر خواهد شد.
طبق اعلام قبلی قوه قضاییه، ماجرا از این قرار بود که در پی درگیری بین تعدادی از زندانیان محکومیت مالی و سرقت، یک کارگاه خیاطی کارآفرینی زندان اوین دچار حریق شد.
بلافاصله پس از بروز درگیری و آتش گرفتن کارگاه خیاطی بند زندانیان محکومیت مالی و سرقت، انتظامات زندان برای کنترل درگیری وارد عمل شد و ایستگاه آتش‌نشانی مستقر در زندان نیز بلافاصله عملیات اطفاء حریق را آغاز کرد و آتش‌سوزی مهار و خاموش شد.
پس از وقوع حادثه، علی صالحی دادستان تهران اعلام کرد: درگیری شنبه، ۲۳ مهر ۱۴۰۱ زندانیان هیچ ارتباطی با اغتشاشات اخیر ندارد و اساساً بند مرتبط با زندانیان امنیتی از بندهای سارقان و محکومان مالی که آتش و درگیری آنجا رخ داده، جداست و با آن فاصله دارد. هم‌اکنون اوضاع زندان اوین آرام شده و آرامش برقرار است.
در شرایطی که خانواده زندانیان نسبت به سلامت عزیران خود نگران شده بودند مسئولان زندان، امکان تماس تلفنی شبانه زندانیان با خانواده‌ها را فراهم کردند. این تصمیم باعث شد نیمه شب صف‌های تماس با خانواده در زندان اوین تشکیل شود که تا نزدیک صبح ادامه داشت و روز یکشنبه نیز طبق روال معمول امکان تماس زندانیان با خارج از زندان فراهم است.
بعد از وقوع حادثه سید جلال ملکی سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران درباره عملیات آتش‌نشانی درپی حریق رخ داده در بخشی از زندان اوین گفت: در ساعت ۲۱:۲۹ شنبه، یک مورد حادثه آتش‌سوزی داخل زندان اوین به سامانه ۱۲۵ سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران اطلاع داده شد که با توجه به اینکه حدود ۱۰ سال است یک ایستگاه آتش‌نشانی در محدوده زندان مستقر است این ایستگاه در مدت زمان حدود یک دقیقه در محل حاضر شد. همزمان نیز پنج ایستگاه آتش‌نشانی به همراه تانکر آب و تجهیزات اطفای حریق ازسوی ستاد فرماندهی به محل اعزام و در فاصله کوتاهی در محل حاضر شدند. تانکرهای آب و خودروهای پشتیبانی نیز در محل حاضر شدند.
ملکی با اشاره به حضور آتش‌نشانان در محل زندان افزود: محل حادثه یک ساختمان دو طبقه بود که کارگاه‌های آموزشی در آن برگزار می‌شد. حریق نیز در قسمت خیاطی این ساختمان در طبقه فوقانی رخ داده بود. آتش‌نشانان هم از طریق نردبام هیدرولیکی و هم از طریق نفوذ به داخل عملیات اطفای حریق را انجام دادند و درحال حاضر آتش کاملا خاموش شده است. آتش با عملیات سریع آتش‌نشانان خاموش شده و از گسترش آن به اطراف جلوگیری شد.
ملکی اضافه کرد: در محدوده‌ای که آتش‌نشانان عملیات خود را انجام دادند هیچگونه خسارت جانی مشاهده نشد و عوامل آتش‌نشانی پس از اطفای حریق محل را به عوامل مربوطه تحویل دادند.عوامل اورژانس نیز در محل حضور داشتند.
وی درباره علت وقوع این حریق نیز گفت: علت این حریق باید ازسوی عوامل مربوطه بررسی و اعلام شود.
به گزارش ایسنا، محسن منصوری استاندار تهران نیز (در زمان وقوع حادثه زندان اوین) از داخل محوطه زندان گفت: اتفاقاتی در داخل این مجموعه (زندان اوین) افتاد و بندهایی مثل بند ۷ و ۸ شلوغ شده بود، منتها مساله اصلی در بندی بود که اراذل و اوباش آنجا حضور داشتند، با حضور سریع مجموعه نیروی انتظامی، یگان امداد و یگان ویژه، مشکل خاصی نیست و وضعیت زندان کاملا تحت کنترل بوده و آرامش در مجموعه زندان برقرار است.
منصوری ادامه داد: مساله اصلی در حقیقت ایجاد حریق و آتش‌سوزی بود که توسط بعضی از این اغتشاشگران و زندانیان در مجموعه زندان اتفاق افتاده بود که آن‌هم با حضور عوامل آتش‌نشانی و انتظامی کنترل و مهار شد. به دلیل شرایط امنیتی، خیابان‌های اطراف زندان درحال رصد و تحت کنترل است.
نهایتا پس از بر قراری آرامش در اوین، حشمت‌الله حیات الغیب مدیرکل زندان‌های استان تهران در گفتوگو با شبکه خبر اعلام کرد: خانواده‌های زندانیان می‌توانند با آنها تماس بگیرند و آرامش در زندان حاکم است.
تکذیب خبر انفجار مین در اوین
همچنین در خصوص اتفاقات اوین خبرگزاری فارس اعلام کرد: در میانه آتش‌سوزی و درگیری با نیروهای حفاظت، تعدادی زندانی اقدام به فرار می‌کنند. آنها در ضلع شمالی زندان که کوه وجود دارد، وارد میدان مین می‌شوند. گفته می‌شود که صداهای انفجار شنیده شده مربوط به همین موضوع بوده است.
یک منبع مطلع در سازمان زندانها ضمن تکذیب خبر انفجار مین در زندان اوین تاکید کرد: در جریان اتفاقات اوین هیچ زندانی وارد محوطه نشده و خبر روی مین رفتن زندانی‌ها کذب است. اصل ماجرا در بند سرقتی‌ها رخ داده و مربوط به بخش زندانیان امنیتی نبوده است.
در زندان اوین چه زندانی‌هایی نگهداری می‌شوند؟
مرکز رسانه قوه قضاییه اعلام کرد: در ۹ بند زندان ۵۷ هکتاری اوین، به جز محکومین امنیتی، محکومین مالی با عناوین مجرمانه کلاهبرداری، صدور چک بی‌محل، فروش مال غیر، جعل سکه، اختلاس، رشوه، اعمال نفوذ در دستگاه‌های اقتصادی، کلاهبرداری الکترونیکی، مجرمان امنیتی خطرناک و تروریست‌ها نیز نگهداری می‌شوند و آتش‌سوزی شنبه شب نیز در کارگاه خیاطی اشتغال زندانیان رخ داد که مددجویان این کارگاه همگی از محکومین سرقت بوده‌اند.
در پی درگیری بین تعدادی از زندانی‌های محکومیت مالی و سرقت یک کارگاه خیاطی دچار حریق شدو بلافاصله پس از بروز درگیری و آتش گرفتن کارگاه، انتظامات زندان به کمک نیروی انتظامی برای کنترل درگیری وارد عمل شد و ایستگاه آتش‌نشانی مستقر در زندان نیز عملیات اطفا حریق را آغاز کرد.
این آتش‌سوزی اما به سرعت تبدیل به سوژه رسانه‌های ضد انقلاب برای ایجاد شایعات مختلف و وارد کردن فشار روانی بر جامعه و خانواده‌های زندانیان حاضر در این زندان شد.
اما نکته جالب درخصوص اقدامات ضد انقلاب پیرامون حادثه زندان اوین، استفاده عناوین عجیب برای زندانی‌های بازداشتگاه اوین بود؛این درحالی است که کلاهبرداران، سارقان، مجرمان امنیتی خطرناک و تروریست‌ها در این زندان نگهداری می‌شوند.
همچنین براساس اطلاعات دریافتی، زندانی‌هایی که سبب ایجاد درگیری و هرج و مرج در اوین شده بودند، از سارقان حرفه‌های و با سابقه بوده‌اند که زمینه خشونت در آنها وجود داشته است.
لازم به ذکر است در جریان این آتش‌سوزی ۴ نفر از زندانیان بر اثر استنشاق دود ناشی از آتش‌سوزی‌ها درگذشتند و ۶۱ زندانی نیز مجروح شده‌اند،هر ۴ زندانی فوت شده نیز جزو زندانیان سارق بودند.
سخنان یاسر هاشمی هم زمان با حادثه اوین
همچنین یاسر هاشمی رفسنجانی در اتاق ایران من کلاب هاوس گفت: وقتی به مهدی مرخصی دادند، نگران شد که چه اتفاقی افتاده است. حتی خودش گفت که خدای نکرده برای مادرش اتفاقی افتاده که به او مرخصی دادند. حالا شاید سوال باشد که چرا مهدی زودتر بیرون آمده؟ چون مهدی ما در بند ۷ است. بند ۷ برای زندانیان سرقتی و اینگونه جرایم است.
وی افزود: بنظرم در خود زندان مطلع بودند از اینکه قرار بود اتفاقی رخ بدهد. وقتی هم که مهدی قرار بود روز جمعه به زندان برگردد به او گفتند نمیخواهد بیایی. بازهم برایش عجیب بود که چرا این را گفتند. بعدها مطلع شد که آنها مطلع بودند. خبرگزاری میزان قبل از ساعت ۶ خبری مبنی بر شنیده شدن صدای آژیر در زندان اوین گذاشت.
یاسر هاشمی ادامه داد: بنظر میرسد زندانیان بند هفت با برنامه‌ریزی که زندابانان از آن مطلع شدنده بودند و فقط از زمان آن اطلاع نداشتند، یک آتش‌سوزی از حیاط شروع کردند. من از بعد این اتفاقات اطلاعات دقیقی ندارم.
وی گفت: به دلیل اینکه تقریبا ۵ یا ۶ سال است که بخاطر مهدی به زندان اوین میرویم و در محوطه آن تردد می‌کنیم و در زمان فائزه حدود یک سال در آنجا تردد میکردیم که بعد از یکسال دیگر اجازه تردد ندادند، با زندان اوین آشنایی دارم. بنظر میآید آتش‌سوزی شمال زندان اوین از طرف خودی‌ها بود، یعنی خودشان خواستند آتش بزنند که احتمالا فراری صورت نگیرد. اما آتش‌سوزی داخل بند ۷ چیزی بود که از طرف زندانی‌ها صورت گرفت. از جهت من امنیت چه زندانیان سرقتی و غیر سرقتی، چه اوباش و غیر اوباش، چه زندانی سیاسی و بلاخره همه زندانیان باید رعایت بشود. خدا کند برای کسی اتفاقی رخ ندهد.
بازدید دبیر ستاد حقوق بشر از زندان اوین
دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران روز گذشته در بازدید از بخش‌های مختلف زندان اوین و گفتوگو با رئیس سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور، در جریان وضعیت زندانیان قرار گرفت.
کاظم غریب آبادی در این بازدید گفت: سلامتی، ایمنی و امنیت زندانیان در درجه بالای اهمیت برای سازمان زندانها قرار دارد.
وی افزود: درگیری و آتش‌سوزی صرفاً ازسوی زندانیان بند مخصوص سرقت و جرائم خشن و در کارگاه خیاطی همین بند روی داده و به بندهای دیگر سرایت نکرده است.
وی افزود: آرامش در زندان اوین برقرار شده و بلافاصله امکان تماس تلفنی تمامی زندانیان، شامل زندانیان بند سرقت، با خانواده‌هایشان فراهم گردید و مصدومین این درگیری نیز رسیدگی‌های لازم پزشکی دریافت کردند.
غریب‌آبادی خاطر نشان کرد: مقامات زندان اطمینان خاطر داده‌اند که هیچ یک از حقوق زندانیان متوقف نمی‌شود.
هیاتی از کمیسیون امنیت ملی مجلس به زندان اوین می‌رود
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از تصمیم این کمیسیون برای بازدید از زندان اوین بعد از آتش‌سوزی اتفاقات رخ داده در آن خبر داد.
به گزارش ایسنا، ابوالفضل عمویی در توضیح جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: در این جلسه، نماینده کمیسیون امنیت ملی که در جلسه شورای امنیت کشور شرکت کرده بود، گزارشی از درگیری در بند ۷ و ۸ زندان اوین و آتش‌سوزی رخ داده ارائه کرد.
وی افزود: مقرر شد که نمایندگانی از کمیسیون امنیت ملی از زندان اوین بازدید کنند. البته که قبلا هم اعضای کمیسیون از این زندان بازدید کرده‌اند.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین با اشاره به ادامه بررسی طرح سازمان حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه در این کمیسیون گفت: در جلسه قبلی بند الف ماده یک این طرح تصویب شده بود که در جلسه امروز با ارائه نظرات مخالفان و موافقان به بندهای ب و پ ماده اول این طرح پرداخته شده است.
عمویی ادامه داد: براساس بندهای تصویب شده، سازمان حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه در راستای صیانت از قوه قضاییه ماموریت پیشگیری و مقابله با تهدید، تطمیع و فریب کارکنان این قوه را برعهده دارد. همچنین مقابله با توطئه‌ها و خرابکاری در قوه قضاییه با هماهنگی وزارت اطلاعات برعهده این سازمان خواهد بود.
واکنش آمریکا به حوادث زندان اوین
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به آتش‌سوزی زندان اوین اعلام کرد که گزارش‌ها را با فوریت پیگیری می‌کنیم. او افزود: با سوئیس به عنوان حافظ منافع خود در ایران در تماس هستیم.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با بهره‌برداری از حادثه زندان اوین به موضوع زندانیان دو تابعیتی اشاره کرد و خواستار آزادی آنها شد.