تثبیت نرخ دلارِ گران، دستاورد نیست

اخبار اقتصادی: رسانههای وابسته به دولت از اقدامات دولت سیزدهم در جهت کنترل بازار ارز تقدیر میکنند و اینگونه به مخاطبان القا میکنند که دیگر خبری از شوکهای ارزی دولت قبل نیست، اما بررسی روند تغییرات قیمت نرخ ارز در ماههای اخیر روایت متفاوتی دارد.
اخیرا خبرگزاری دولتی ایرنا، در گزارشی مدعی شده است آرامش بازار ارز در مهرماه امسال با وجود ناآرامیها و تشدید تحریمهای ظالمانه آمریکا و غرب علیه کشور نشان میدهد که اقدامات موثر بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز و تامین نیاز ارزی کشور موفق بوده و دیگر خبری از نوسان شدید و تلاطم در قیمتها نیست و بازار ارز نخستین ماه پاییز را با ثبات پشت سرگذاشت.
در ادامه این گزارش آمده است: بررسی روند تغییرات نرخ دلار بازار آزاد در مهرماه بیانگر این است که در نخستین روزهای مهرماه و همزمان با ناآرامیها و اعلام حمایت رسمی اتحادیه اروپا از آن (دوم مهرماه ۱۴۰۱) دلار در بازار آزاد برابر ۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان بود. در همین ایام و همزمان با اعلام دولت آمریکا مبنی بر بن بست مذاکرات برجام و اعمال تحریمهای جدید دلار در همان کانال ۳۱ هزار تومان ماند و افزایشی نداشت.
نیمه مهرماه دلار در بازار آزاد در کانال ۳۲ هزار تومان نوسان داشت و پنج روز بعد که ۱۵ فرد و نهاد ایرانی توسط اتحادیه اروپا تحریم شدند نرخ دلار در همان کانال ۳۲ هزار تومان درجا میزد.
در روزهای پایانی مهرماه سال جاری (۲۵ مهرماه ۱۴۰۱) و همزمان با اعلام دولت آمریکا مبنی بر قصد تحریم بیشتر ایران به بهانه ارسال سلاح به روسیه قیمت دلار ۳۲ هزار و ۸۰۰ تومان بود و تا پایان مهرماه در کانال ۳۲ هزار تومان معامله میشد.
بررسی قیمت دلار در بازار آزاد قبل و بعد از آغاز بکار دولت سیزدهم این نکته را نمایان میکند که نوسانات شدید قیمت ارز در دولت قبل نه عمدی و نه برای کسب منفعت و درآمدزایی- همانطور که مسئولان دولت فعلی هم این شائبه را رد میکنند- که ناشی از اخبار امیدوارکننده و ناامیدکننده از مذاکرات برجامی بوده که مخابره میشده است.
به استناد همین گزارش خبرگزاری ایرنا، با خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه سال ۹۷ بود که در فاصله بین فروردین تا شهریورماه آن سال، نرخ ارز از چهار هزار تومان به ۱۰ هزار تومان و از شهریور تا مهر ماه همان سال تا ۱۵ هزار تومان هم رسید؛ حتی در نیمه نخست سال ۹۷ و با اعمال تحریمها در مواقعی هم نرخ دلار بعنوان شاخص بازار حتی به عدد ۲۰ هزار تومان هم رسید.
تا پایان دوره دوم ریاست جمهوری روحانی قیمت دلار در کانال ۲۴ هزار تومان قرار داشت و زمانی که رئیسی بر صندلی پاستور نشست، دلار در میانه کانال ۲۵ هزار تومان قرار گرفت و در اواسط آذر ماه به دلیل سیگنالهای منفی از مقر مذاکرات وین قیمت دلار از ۳۰ هزار تومان هم عبور کرد.
همین تغییر قیمت دلار در فاصله زمانی انتقال دولت و کمرنگ شدن امیدها نسبت به احیای توافق برجام گویای این نکته است که عوامل خارجی چقدر بر روند قیمتها اثرگذار هستند.
اگر افراطوین خارجی و در کنار آنها همدستان داخلی مانع احیای برجام نمیشدند شاید اصلا دلار رنگ این قیمتها را به خود نمیدید. هرچه دولت دوازدهم برای احیای توافق برجام میکوشید دو برابر تلاش میشد تا مذاکرات برجام به نتیجه نرسد و انگار نان عدهای درخطر افتاده بود.
در این گزارش آنچنان از ثبات قیمت در کانال ۳۲ هزار تومان سخن به میان آمده است که تثبیت نرخ دلارِ گران در این نقطه دستاورد بزرگی برای دولت سیزدهم بشمار میآید.
گزارش خبرگزاری ایرنا این طور القا میکند همین که دلار چندین هفته در آرامش بوده و بیشتر از اینها بالا نرفته، دستاورد است غافل از اینکه همین دلارِ گران بلای جان کسب و کارها و مردم شده و نرخ اجناس را بالاتر برده است.
دولت سیزدهم که دلار را در محدوده ۲۵ هزار تومان تحویل گرفت و ادعا دارد که نان مردم را به مذاکرات گره نمیزند بیاید و پاسخ دهد حالا که کلا مذاکرات به بن بست رسیده چرا نرخ دلار از ۲۵ هزار تومان به محدوده ۳۳ هزار تومان رسیده است؟ اگر دولت رئیسی راهی جز احیای توافق برجام دارد تا قیمت دلارِ گرانِ ۳۳ هزار تومانی پایین بیاید چرا هیمن حالا آن را رو نمیکند؟
تثبیت نرخ دلار در کانالِ گران ۳۲ هزار تومانی دستاوردی بحساب نمیآید. اگر دولت با اقدامات خود دلار گران را به دلار ارزان تبدیل کرد و ارزش پول ملی را بالا برد آن وقت این دستاورد انصافا جای تقدیر دارد و الا ثابت نگه داشتن گرانی هنر نیست.
مسئولان دولت سیزدهم و رسانههای وابسته به آن بجای تعریف و تمجید از اقدامات بهتر است حقایق را برای مردم بازگو کنند و از هیچ تلاشی برای برقراری آرامش در نظام اقتصادی کشور دریغ نکنند.
فرصت سوزیها برای اصلاح روندهای موجود نتیجهای جز هدر دادن منابع در پی نخواهد داشت و نارضایتیها را بیشتر خواهد کرد.
شعار دولت سیزدهم مبنی بر اینکه نان مردم به مذاکرات گره نمیخورد تا به حال برای مردم آب و نان نشده است و آنچه مردم نظاره گر هستند گرانیهای پی در پی است. فرصت را از دست ندهید یا مذاکرات را احیا کنید یا اگر راهی دیگر دارید این گوی و این میدان.