اخبار پزشکی و سلامت / شیمی درمانی برای مدتی طولانی درمان استاندارد بیماری سرطان بوده، اما اکنون زمان آن رسیده است که به دنبال گزینه‌ای بهتر، ایمن‌تر و موثرتر برویم.
به گزارش ایسنا و به نقل از آی‌ای، شایع‌ترین درمان سرطان، شیمی‌درمانی است، اما یک ایراد مهم این روش این است که سلول‌های سرطانی و سلول‌های سالم بدن را همزمان هدف قرار می‌دهد. به همین دلیل بیمارانی که تحت شیمی‌درمانی قرار می‌گیرند، عوارض جانبی متعددی از ریزش مو گرفته تا خستگی و کم‌خونی را تجربه می‌کنند.
گروهی از دانشمندان دانشگاه TAU جایگزین بهتری برای شیمی‌درمانی کشف کرده‌اند. آنها راهی برای کشتن انتخابی سلول‌های سرطانی در بدن انسان با استفاده از توکسین‌های باکتریایی(بوتاکس) و مولکول‌های آران‌ای پیام‌رسان(mRNA) ابداع کرده‌اند.
آنها مولکول‌های mRNA سم را مستقیماً به سلول‌های تومور سرطانِ پوست در مدل‌های حیوانی تزریق کردند و با کمال تعجب، این درمان جواب داد. موفقیتی که قبلاً هرگز به دست نیامده بود.
توکسین(Toxin) ماده‌ای خطرناک است که درون سلول‌های زنده یا جانداران تولید می‌شود. بنابراین در این تعریف، زیست‌کش‌های ایجاد شده توسط فرآیندهای مصنوعی مستثنی شده‌اند. این عبارت، نخستین بار توسط لودویگ بریگر شیمی‌دان آلی ابداع شد که از واژه تاکسیک(Toxic) به معنای سمی مشتق شده است.
در صورتی که فردی به وسیله سم توکسین مسموم شود، مبتلا به دید دوتایی و فلج کلی بدن و اعضا شده و در نتیجه‌ی فلج شدن شش‌ها بیماری در نهایت منجر به مرگ فرد می‌شود. این گونه سم در قوطی کنسروهای فاسد شده که علامت آن برآمده شدن آنهاست، یافت می‌شود که در اثر تولید گاز به وسیله باکتری‌های درون قوطی تشکیل می‌شود.
دن پیر یکی از نویسندگان این مطالعه و معاون بخش تحقیق و توسعه TAU گفت: ایده ما این بود که مولکول‌های mRNA ایمن رمزگذاری شده برای سم باکتریایی را مستقیماً به سلول‌های سرطانی برسانیم و این سلول‌ها را وادار به تولید پروتئین سمی کنیم که بعداً آنها را از بین ببرد. این مانند قرار دادن یک اسب تروا درون سلول سرطانی است.
درمان «توکسین mRNA» چگونه کار می‌کند؟
مطالعات قبلی نشان می‌دهد که بوتاکس یا سم بوتولین می‌تواند کاری کند که بیماران سرطانی نسبت به درمان‌های خاص سرطان از جمله شیمی‌درمانی بیشتر واکنش نشان دهند. این ماده به طور کلی برای استفاده توسط انسان بی‌خطر است و به طور بالقوه می‌تواند رشد و تکثیر تومورهای سرطانی را کاهش دهد.
متخصصان سرطان پوست گزارش می‌دهند که وقتی دانشمندان از بوتاکس همراه با شیمی‌درمانی استفاده کردند، میزان بقای افراد مورد آزمایش تا ۳۵ درصد افزایش یافت.
پتانسیل ضد سرطانی این سم، پژوهشگران را برای انجام یک آزمایش هیجان انگیز الهام بخشید. آنها بوتاکس را از باکتری سودوموناس(pseudomonas) استخراج کردند و آن را در مولکول‌های mRNA کدگذاری کردند. سپس مولکول‌ها را درون نانوذرات لیپیدی بسته‌بندی کردند و مستقیماً به سلول‌های تومور داخل مدل‌های حیوانی تزریق کردند و به موفقیتی دست یافتند که تاکنون هرگز به دست نیامده بود.
افراد مورد آزمایش به بیماری ملانوم که نوعی سرطان پوست است، مبتلا بودند. این mRNA، تومورهای سرطانی را دوباره برنامه‌ریزی کرد و پروتئین‌های سمی تولید کرد که در نهایت آنها را از بین برد.
جالب توجه است که رویکرد مشابهی نیز برای ساخت واکسن‌های mRNA کووید-۱۹ استفاده شد.
پیر گفت: با یک تزریق ساده به بستر تومور می‌توانیم سلول‌های سرطانی را بدون آسیب رساندن به سلول‌های سالم وادار به «خودکشی» کنیم.
این درمان به قدری خوب عمل کرد که ۴۰ تا ۶۰ درصد از سلول‌های سرطانی را در مدل‌های حیوانی از بین برد.
به گفته پژوهشگران، نکته جالب‌تر این است که بسیاری از سموم باکتریایی دیگر نیز می‌توانند برای پیشگیری از سرطان استفاده شوند.
بنابراین برای مثال، اگر تومورهای سرطانی به نحوی در برابر بوتاکس مقاومت کنند، دانشمندان می‌توانند از سم طبیعی دیگری استفاده کنند.
با این حال، چنین راه حلی برای بیماری که مقاومت در برابر شیمی‌درمانی ایجاد می‌کند، وجود ندارد.
پژوهشگران می‌گویند: این روش ممکن است نشان دهنده کلاس جدیدی از درمان‌ها باشد که می‌تواند نیاز بالینی برآورده نشده برای درمان تومورهای جامد را برطرف کند. ما امیدواریم این جنبه را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم و اثر درمانی بهبود یافته را در مدل‌های تومور بیشتری در آینده نشان دهیم.
این مطالعه در مجله Theranostics منتشر شده است.