مقالات فرهنگی / اهرام مصر باستان هزاران سال است که پا بر جا باقی ماندهاند و از جمله کهنترین بناهای جهان محسوب میشوند، اما این اهرام در زمان که ساخته شدند چه شکلی بودند؟
به گزارش ایسنا به نقل از لایوساینس، اهرام مصر که روی شنهای جیزه استوارند، همواره به عنوان گواه نبوغ و مهندسی انسان در نظر گرفته شدهاند. این بناهای عظیم که به عنوان مقبرههای فرعونهای باستانی ساخته شدهاند، هزاران سال قدمت دارند.
با گذشت زمان، اما ظاهر این اهرام نیز تغییر کرده است و یکی از دلایل آن میتواند غارت باشد. پرسش اینجاست که ظاهر اصلی این اهرام بلافاصله پس از تکمیل ساخت آنها چگونه بود؟
زمانی که اهرام مصر باستان در جیزه و سایر نقاط ساخته شدند، مثل امروز نمای قهوهای و شنی نداشتند، بلکه نمای آنها با لایهای از سنگ رسوبی درخشان پوشانده شده بود.
«محمد مجاهد»، استادیار مؤسسه مصرشناسی دانشگاه چارلز واقع در پراگ (چک) در گفتوگو با لایوسانس بیان کرد: «همه اهرام با نوعی سنگآهک سفید و مرغوب پوشانده شده بودند.»
استفاده از روکش سنگآهکی، نمای صاف و صیقلی به هرمهایی میداد که زیر نور آفتاب مصر به رنگ سفید میدرخشیدند.
بر اساس اطلاعات «موزه ملی اسکاتلند»، کارگران حدود ۶.۱ میلیون تن سنگآهک را فقط برای ساخت هرم بزرگ جیزه استفاده کردند. هرم بزرگ که با نام هرم «خوفو» هم شناخته میشود، بزرگترین و قدیمیترین هرم جیزه به شمار میآید. «فرعون خوفو» دستور ساخت این هرم را در طول دوران حکومتش در فاصله ۲۵۵۱ پیش از میلاد تا ۲۵۲۸ پیش از میلاد صادر کرد. البته سنگهای نمای این هرم بعدها برای استفاده در ساخت بنای دیگری از هرم جدا شدند.
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد، سنگهای نمای هرم در دوران حکومت «توتعنخآمون» (۱۳۳۶ تا ۱۳۲۷ پیش از میلاد) جدا شدند و این روند تا قرن دوازدهم میلادی ادامه داشت. زلزلهای در سال ۱۳۰۳ میلادی نیز استحکام برخی از سنگهای نما را کاهش داد.
امروزه، هنوز بخشهایی از سنگآهک اصلی، نمای اهرام جیزه باقی مانده است و میتوان در قله هرم «خفرع» این سنگها را دید.
سنگ نمای هرم خفرع که به یاد «فرعون خفرع» (دوره حکومت از ۲۵۲۰ پیش از میلاد تا ۲۴۹۴ پیش از میلاد) ساخته شده است، به نحوی در بخش بالایی هرم باقی مانده است که گویی قلهای بر فراز قله اصلی این هرم وجود دارد. در مصر باستان، در بخش پایینی این هرم از گرانیت قرمز استفاده شده بود.
سومین و کوچکترین هرم در بین اهرام سهگانه جیزه، هرم «منکورع» است که به یاد فرعون منکورع (دوره حکومت از ۲۴۹۰ پیش از میلاد تا ۲۴۷۲ پیش از میلاد) ساخته شد و برای نمای بخشهای پایینی آن نیز از سنگ گرانیت قرمز استفاده شده بود.
اکنون در نوک قله اهرام جیزه چیزی وجود ندارد، ولی در ابتدا سرپوشی از جنس نقره و طلا قرار داشت. این بخش از هرم همچون جواهری بر فراز اهرام به نظر میرسید. بیشتر این بخش از هرمها در طول زمان از بین رفتند، اما نمونههای کمی از آنها اکنون در موزههای مصر نگهداری میشوند.
برای مثال، موزه بریتانیا از نمونه مشابهی نگهداری میکند که از جنس سنگآهک است و روی آن نوشتههای هیروگلیف حکاکی شده است. این اثر تاریخی از محوطه باستانشناسی «ابیدوس» واقع در مصر کشف شده است. روی این اثر تاریخی مردگان حین پرستش «ازیریس»، یکی از ایزدان مصریان باستان به تصویر کشیده شده است.